Компьютерлік вирус

Вирус

  1. Басқа программалар мен файлдарға өз көшірмесін автоматты түрде кірістіре отырып, файлдарды «бүлдіретін» компьютерлік шағын бағдарлама (1—2 Кб) немесе макрос. Зақымданған мәліметтерді жедел жадқа жүктеуде онда орналасқан басқа файлдарға өтіп, оларға да зақым келтіре алады. Вирустардың мәлімет тұтастығын жоятын көптеген қауіпті қосымша әсерлері бар, олар — қатқыл дискінің құрылымдық бөлімдерін (бөлімдердің түпкі кестесін бұзу арқылы) бүлдіреді, қатқыл дискіні қайта пішімдеп жібереді, файлдарды өшіріп тастайды немесе құрамын өзгертіп жібереді, компьютердің жұмыс жасауын баяулатады және т.б.;
  2. Қалжың үшін немесе зиянкестік үшін жасалған бағдарлама. Басқа программалардың құрамына еңіп, содан кейін жағымсыз, ал кейде тіпті қауіпті әрекеттер жасай отырып тарайды. Вирус пайда болғанда экранда қалжың хабарлардың пайда болуынан бастап жүйедегі, күрделі ақауларға немесе қатқыл дискідегі барлық ақпараттың жоғалуына дейінгі оқиғалар болады.[1]

Компьютерлік вирустрадың жіктелуі

өңдеу

Компьютерлік вирустардың бірнеше онмыңдаған түрлері белгілі.Компьютерлік вирустарды жіктеуге болатын бірнеше қағидалар бар:

  • операциялық жүйелердің таралуы бойынша;
  • зақымдалған нысандар бойынша;
  • қолданылатын технологиялар бойынша;
  • жасау құралы бойынша;
  • зақымдалу амалдары бойынша.

Вирустар 4 түрге жіктеледі:

  • Макровирустар,
  • Полиморфты,
  • Құрт секілді вирустар (червь),
  • Трояндық вирустар.

Макровирустар

өңдеу

Макровирустар құжаттарды зақымдайды. Құжаттар мәтіннен өзге кірістірілген нысандардан, форматтау сипаттамасынан, макростаттардан құралады.

Полиморфты вирустар

өңдеу

Олар өз беттерінше кодтарын өзгертуге алады. Олар өз денелерінде шифрланған бөлік пен шифрден тұрады, әрі шифрді ашушы автоматтты түрде генерацияланатын әр данасында әртүлі.

Құрт секілді вирустар

өңдеу

Құрт вирустар олар қолданушының қатысуынсыз программалық қамтамасыз етудегі қателер мен кемшіліктерді пайдалана отырып таралатын вирустар.

Трояндық вирустар

өңдеу

Басқа программалардың ішінде тығылып тұрады және көбінесе компьютерге жүктелетін программалар. Олар мәліметті жою, өзгерту мен көшіруге, бұғаттауға әкеліп соқтырады.[2]

Тағы қараңыз

өңдеу

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі:Информатика және компьютерлік техника/ Жалпы редакциясын басқарған – түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов. – Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5
  2. Информатика-9 сынып- Арман- ПВ баспасы.