Конвейерде күй мығым

«Конвейерде күй мығым», Мұхтар Омарханұлы Әуезовтің очеркі.

Өндіріс процесін суреттеуге құрылған. Қарағанды шахтерлерінің еңбек қимылын бейнелі сөзбен бедерлеп, техника тетігінің өзін жан бітіре суреттейді. «Толы жота, тоқмейіл рештак енді мағыналы ырғақ табады... ырғағында сөзі бардай. «Еңбек-өрнек, өнбек-еңбек» деп лықсыған сияқты. Бөгеліс болмай, бөксере қимыл етейік дейді рештак».

Көзделген нысанасы таза өндіріс тақырыбы болғандықтан очеркте техникалық термин сөздердің молдығына қарамастан, олар өте орынды қолданылады. Жазушы өндіріс ошағы Қарағандыға арнайы жолсапармен Ұлы Отан соғысы басталған кезде барып, шахтерлер Құсайын, Митрофанов, Пенкиндердің көмір қазуда жасаған рекордтарын өз көзімен көреді. Еңбек жарысының мұндай қызу қарқынын: «Міне, бүгінгі Қарағанды осындай құрсаулы бір батпан күш. Қарағанды рештағы ырза қылар ырғағынан айнымайды. Конвейерде күй мығым» деп қиыстыра жазады. Очерк жазыла салысымен 1941 жылы 16 шіддеде «Социалистік Қазақстан» газетінде жарияланды. Шығарманың түпнұсқасы мен машинкаға басылған нұсқасы жазушы мұрағатында сақталған (ММӘМ, № 59-папка, 1-5, 18-24-беттер). Очерктің қолжазбадағы алғашқы атауы «Караганды мен Балқаш сөйлейді», «Қайсар қайрат шахтада» делінген. Бірақ бүл тақырыптар жазушының көңліне қанбаған болу керек, сондықтан көтеріңкі көңіл күй мен техниканың жанды ырғағының суреттелуіне орай «Конвейерде күй мығым» деп жаңаша атаған. Очерк жазушының 20 томдық шығармалар жинағында түпнұсқа негізінде ешқандай өзгеріссіз жарияланған (8-том, 1981).