Кофе-брейк
Кофе- брейк (ағыл.Coffee break — кофелік үзіліс) - деп ғылыми конференцияның ас қабылдау кезіндегі және формалды емес әңгімелесу барысындағы қысқаша кофелік үзілісті(15-40 мин.) айтады. Әдетте үстел үстінде кофе ішетін шынылармен, кофе салынған ыдыстармен, ыстық су құйылған ыдыстармен, кәмпиттермен, қантпен, қаймақпен және печеньемен осы кофе-брейк елестетіледі. Дегенмен де, алкогольді сусындар ( коньяк, арақ, шарап) және ыстық тағамдар да болуы мүмкін. Фуршеттегідей, кофе-брейк белгілі бір орын ретінде елестетілмейді, яғни қатысушылар өздеріне-өздері кофе құйып, тағамды тұрған күйінде жейді.
Тарихы
өңдеу1936 ж. бастап, панамерикалық бюро (АҚШ, Канада және т.б. елдердің кофе өндірушілерін біріктіреді) кофені көбірек қабылдауға бағытталған компанияны бастайды. Осыған байланысты "кофеге үзіліс" сияқты дәстүрлер де енгізілген болатын.
Кофе-брейкті жүргізудің нормативтері
өңдеу- Мұнда бірнеше сан қилы нұсқалар болуы мүмкін. Әдетте кофе-брейк 30-40 мин. созылатын кішігірім іс-шара болып табылады. Кофе-брейктің ұзақтылығы жалпы іс-шараның регламентіне байланысты белгіленеді. Мұндай үзіліс қатысушыларға өздерінің күш-қуатын қайта жинап, формалды емес үлгідегі әңгімелесуді қарастырады.
Конференция барысындағы кофе-брейк - бұл негізінен кофе ішу кезіндегі таусылмайтын әңгімелесу, яғни оны нон-стоп деп те атайды. Барлығы да семинар мен іс-шараның ұзақтылығына байланысты. Егер де семинар 3 сағ. уақытты алатын болса және де тәуліктің бірінші жартысына сәйкес келсе, онда үзіліст әдетте кофе-брейк ұсынылады. 30 мин. болатын кофе-брейктің мәзірі әдетте өзіне әр түрлі сэндвичтерді, қандай да бір пісірмені, коктейльдік пирожкиларды, жеміс-жидектерді, кофені, шайды, сусындар мен минералдық суды қосады. Егер де іс-шара бүкіл күнді алатын болса, онда әдетте таңғы үзіліс кезінде кофе-брейк, ал түстен кейінге ланчты ұсынады. Ланчтың мәзірі әдетте суық тағамдардан, ыстық тағамдардан және десерттен тұрады. Мейрамханалық терминмен айтқанда, "үшкурстық" түскі асты қамтиды. Тәуліктің екінші жартысында, қайтадан кофе-брейк. Осындай іс-шаралардың ас-мәзірін құрастыру барысында маусымдылықты ескеру қажет: мысалы, жаз мезгілдерінде, жеміс-жидектер мен көкөністерді, ал қыста калориясы мол тағамдарды көбірек дайындай қажет. Сонымен қатар, қатысушылардың этникалық ерекшеліктерін де ескеру қажет[1].
Кофе-брейк күнделікті жұмыс кезіндегі ритуал ретінде
өңдеу
Ғалымдардың пайымдауы бойынша, адамдардың жұмыс барысында жасалған қысқы ұзіліс - жұмысқа деген ынтаны оятар түрткі болар табылады. Айтып кету керек, кофе-брейк ұзақ уақытқа созылмауы керек және түскі ас ретінде болмауы керек.
Кофе-брейктің профессионалды ұйымдастырылуы
өңдеуКофе-брейктің профессионалды ұйымдастырылуы барлық ережелер мен талаптарды ескере оытрып, лекторлардың баяндама оқу барысындағы, тауарлардың презентациясын өткізу кезіндегі, іскерлік мақсаттағы мәселелерді шешу барысындағы және т.б. кез-келген іс-шарадағы қысқа үзілісті толтырады. Бай не болмаса тым кішкентай ас мәзірі, персоналдың келісімді жұмысы мен сусындар мен тағамдардың дәмділігі жиналған қауымға біраз тынышталып, демалуға және белгілі бір жайлы атмосферада әңгімелесуге мүмкіндік береді. "Кофе-брейк" атты шетел термині Ресей мен бұрынғы ТМД елдерінің аумағында кофелік қысқа үзілісті білдіретін түбірленген сөз болды. Кофе-брейкті өткізудің мақсаттарына, талаптарына, жағдайларына байланысты ол 5 минуттық шай ішуден бінеше күндерге созылатын көрме, семинар, конференция не болмаса тағы басқа іскерлік, танымдық, ойын-сауықтық іс-шараны жүргізу кезінде болатын кішігірім демалыс болып табылады. Оған мысал ретінде, театрдағы спектакльден кейін, қонақтардың залдан сусындар не болмаса жай әңгімелесуін айтуға болады.
Кофе-брейктерді белгілі бір регламент бойынша, қатаң түрде ұйымдастырылған іс-шара ретінде ғана емес, қиын да тығырыққа тірелген келісімдер барысында қолданылады. Тағамды ішіп, иісі аңқыған кофенің дәмін татып, біраз демалған кез-келген адам - диалог пен әңгімені жүргізу кезінде жақсы көңіл-күйде болып, шешімдерді тез қабылдайды. Осындай дәмді тек қиын келісімшарттар кезінде ғана қолданылмайды, дегенмен кофе-брейктерден кейні аса маңызды шешімдер қабылданып, жасалады[2].
Кофе-брейктің түрлері
өңдеу
- философиялық кафе - семинар мен кофе-брейктің қоспасы ретінде қолданылады. Осындай кафенің атасы ретінде әдебиеттік салондар болды. Онда тыныштық атмосферасында, дәмді шай немесе өзіне жетелейтін кофені ішу барысында философилық жағдайлар талқыланып, жаңадан әдебиеттік шығармалардың бастауы пайда бола бастады. Жаңа әлемде cafe-filo-ның тарихын Марк Соте мен оның Париждегі Бастилия алаңында орналасқан. "Зәкірлердің кафесі" (кафе маяков) атты кафесінен бастау алады.
Кофе-брейктің негізгі мақсаты болып, жеңіл ас ішу болып табылады, қысқа демалыс пен формалды емес әңгімелесу. Мұндай іс-шара барысында әдетте орындықтарды қоймайды, мұндай жағдай фуршетте де орын алады. Яғни келушілер өздеріне-өздері сусындар құйып, тағамдарды салады. Кофе-паузалардағы тәртіп жалпы нормалар мен тағамдарды тұтыну мәдениетін мойынсұнады. Тым қысқа үзіліс көптеген қатысушылардың кешігіп келуін тудыруы мүмкін, ал ұзақ үзіліс біраз тынышталдырып, тек жайлы сезім тудырады. Сондықтан, тәртіпті сақтаудың негізгі ерекшеліктерінің бірі ретінде - регламентті қатаң сақтау мен қатысушылардың уақытында келуін талап етеді; кофе-брейктен кейін, кешігусіз семинарда не болмаса конференцияда өз орныңды тауып отыру да өте маңызды болып табылады.