Кристабель Харриет Панкхурст

Кристабель Харриет Панкхурст (22 қыркүйек 1880 – 13 ақпан 1958) — Британдық суфрагист, әйелдердің әлеуметтік-саяси Одағының (WSPU) негізін қалаушы. Ол 1912 жылдан 1913 жылға дейін Францияда Одақ мүшелерінің агрессивті әрекеттерін ұйымдастырды және басқарды. 1914 жылы Ұлыбританияның Германияға қарсы әскери әрекеттерін қолдады. Соғыстан кейін Америка Құрама Штаттарына көшіп, онда екінші адвентистік қозғалыстың евангелисті болып жұмыс істеді.

Кристабель Харриет Панкхёрст
Туған күні	22 қыркүйек 1880 ж
Туған жері	Олд Траффорд, Манчестер, Ұлыбритания
Қайтыс болған күні	13 ақпан 1958 ж(77 жас)
Азаматтығы	Ұлыбритания
Қызметі	Manchester High School for Girls Манчестер университеті Виктория Манчестер университеті
Әкесі	Ричард Панкхёрст
Анасы	Эммелин Панкхёрст
Марапаттары мен сыйлықтары	Британ империясының ордені

Өмірбаяны

Кристабель Панкхурст радикалды социалист Ричард Панкхурст және әйелдер сайлау құқығы қозғалысының жетекшісі Эммелин Панкхурсттің қызы болды және Сильвия мен Адела Панкхурстің сіңілісі болды. Оның әкесі заңгер болған, ал анасы шағын дүкен иесі болған. Кристабель Манчестерде анасына туу және өлім жағдайларын тіркеуге көмектесті.

Нэнси Эллен Руппрехт Кристабель туралы былай деп жазды: " Балалық шақта да, ересек жасында да ол әдемі, ақылды, әсем, өзіне сенімді, сүйкімді және харизматикалық болды". Кристабель анасымен де, әкесімен де ерекше қарым-қатынаста болды, ата-анасы оны Сэмюэл Тейлор Колеридждің өлеңінің кейіпкерімен атады ("Әдемі Ханым Кристабель / оны әкесі жақсы көреді"). 1928 жылы анасының қайтыс болуы Кристабель үшін ауыр соққы болды.

Білімі

Панкхурст мектепке барар алдында өз бетінше оқуды үйренді. Ол және оның екі әпкесі Манчестер Қыздар орта мектебіне барды. Манчестер университетінде заңгер мамандығына оқып,"Құқықтану"мамандығы бойынша үздік диплом алды. Бірақ ол әйел болғандықтан, оған заңгерлік практикамен айналысуға рұқсат етілмеді. Кейін Панкхурст Женеваға көшіп келді, бірақ 1898 жылы әкесі қайтыс болған кезде анасына қалған балаларын тәрбиелеуге көмектесу үшін үйге оралды.

Белсенділігі

Әйелдерге арналған сайлау құқықтары үшін қозғалыс

1905 жылы Кристабель Панкхурст Партия либералды партияның жиналысын бұзып, әйелдердің сайлау құқығын талап етті. Ол әрекеті үшін жаза ретінде айыппұл төлеудің орнына тұтқындалып, суфрагистік әріптесі Энни Кеннимен бірге түрмеге қамалды,. Олардың әрекеті бұқаралық ақпарат құралдарында үлкен резонанс тудырды және wspu қатарлары сот талқылауынан кейін жаңа мүшелермен толықтырылды. Эммелин Панкхурст қызы қамауға алынғаннан кейін әйелдердің сайлау құқығын қорғау үшін агрессивті шаралар қолдана бастады және өзінің қағидаларына байланысты бірнеше рет түрмеге түсті.

Суфрагет, Эмили Уайлдинг Дэвисон мемориалдық шығарылым, 1913 жылғы 13 маусым, кристобель Панкхурст редакциялаған газеттер

1906 жылы Заңгер дәрежесін алғаннан кейін Кристабель Лондонның WSPU штаб-пәтеріне көшіп, онда оның ұйымдастырушылық хатшысы болып тағайындалды. "Көпшіліктің патшайымы" деген лақап атпен ол 1907 жылы парламенттік алаңда және 1909 жылы Боу-стриттегі "Раштың сотынан" кейін түрмеге жабылды. 1913-1914 жылдар аралығында ол "мысықтар мен тышқандар туралы заң" деген атпен танымал тұтқындар туралы Заңның (уақытша босату) шарттары бойынша түрмеде отырмау үшін Парижде өмір сүрді, бірақ Суфрагист істерді талқылау және кеңес алу үшін арнадан өтіп келетін өзінің қонақтары арқылы — Анни Кенни мен Ида Уайли одақтық газеттің редакциясына қолдау көрсетуді жалғастырды. Бірінші дүниежүзілік соғыстың басталуы оны 1914 жылы Англияға оралуға мәжбүр етті, онда ол қайтадан қамауға алынды. Панкхурст үш жылдық мерзімнен 30 күнді өтеп шығып, аштық жариялады.

Ол wspu-дің "Ерге қарсы" кезеңінде татуласу туралы заң жобалары сәтсіз аяқталғаннан кейін сөзсіз беделге ие болды. Ол жыныстық жолмен берілетін ауруларға және гендерлік теңдік (оның ішінде әйелдерге дауыс беру құқығын қоса) осы аурулармен күресуге қалай көмектесетіні туралы "Үлкен апат және оны қалай жою керек" атты кітап жазды.

Кристабель әпкесі Сильвиямен тіл табыса алмады. Сильвия WSPU-ны тек жоғары және орта деңгейдегі әйелдерге бұруға және агрессивті тактиканы қолдануға қарсы болды, ал Кристабель мұны қажет деп санады. Ол сайлау құқығы жұмысшы әйелдердің басқа проблемаларына шашырамауы керек басты міндет екенін айтты. Оның айтуынша, басқаша әрекет ету тек сайлау құқығы қозғалысын әлсіретуді білдіреді, ал барлық басқа мәселелер әйелдер дауыс беру құқығын алғаннан кейін шешілуі мүмкін.

Ақ қауырсын

1914 жылы 8 қыркүйекте Панкхурст ұзақ мерзімге жер аударылғаннан кейін Лондон Корольдік опера театрында WSPU-ның бұрынғы Бас хатшысы Нора Дакр Фокс Британ империясының одағымен және Ұлттық партиямен бірлесіп жүргізген "неміс қауіптілігі" туралы декларацияны айту үшін пайда болды. Норамен бірге Дакр Фокс (кейінірек Нора Элам деп аталады) Панкхурст әскерге шақырылушыларды тартуға бағытталған сөздерді айтып, елге саяхат жасады. Оның жақтастары азаматтық киімдегі кез-келген жас жігітке Ақ қауырсын сыйлады. Суфрагет 1915 жылы 16 сәуірде әскери газет ретінде шықты, ал 15 қазанда ол өз атауын Ұлыбританияға өзгертті. Өз газетінің беттерінде апта сайын Панкхурст ерлер арасында әскери шақыруды және мемлекет пен ұлттың игілігі үшін әйелдер арасында өнеркәсіптік шақыруды насихаттады. Ол сонымен бірге Британдық жағалаулардан табылған жау ұлтының барлық адамдарын, ерлер мен әйелдерді, жас пен кәріні интернационализациялауға шақырды. Оның жақтастары Гайд-парктегі кездесулерде: "барлығын Интернационалдандырыңыз"деген плакаттармен секірді. Ол сонымен бірге жау мен бейтарап елдердің блокадасын неғұрлым толық және мұқият жүзеге асыруды жақтап, бұл "сарқылу соғысы"болуы керек деп мәлімдеді. Ол Сэр Эдуард Грейдің, Лорд Роберт Сесилдің, генерал Сэр Уильям Робертсонның және Сэр айре Кроудың отставкаға кетуін талап етті, олар тым жұмсақ және баяу деп саналды. Ұлыбритания бірнеше рет полиция рейдтеріне ұшырады және суфрагистке қарағанда нөмірлерді шығаруда үлкен қиындықтарға тап болды. Нора Дакр Фокстың әкесі Джон Дохерти баспа фирмасына ие болса да, сайлау постерлерін басып шығаруға дайын болса да, Ұлыбритания ақыры өз баспаханасын сатып алуға мәжбүр болды. Эммелин Панкхурст заңсыз "соғыс балалары" үшін әйелдердің әлеуметтік-саяси Одағының үйлерін құруды ұсынды, бірақ тек бес бала асырап алынды. Дэвид Ллойд Джордж, Кристабель Панкхурст әйелдердің ең жаман және қауіпті жауы деп санаған, қазір олар Эммелинге сенетін жалғыз саясаткер болды.

Шарлотта Марш, Дороти Рэдклиф және Эльза Гай 1908 жылы желтоқсанда түрмеден шыққан Кристабель Панкхурст үшін ісшара ұйымдастырды

Сметадағы жалпы сайлау науқаны 1918

Кейбір Британдық әйелдер Бірінші дүниежүзілік соғыстың соңында дауыс беру құқығына ие болғаннан кейін, Панкхурст 1918 жылғы жалпы сайлауға қатысатынын мәлімдеді. Ол алдымен Вестбериге, Вильтширге сайлауға түсетінін айтты, бірақ соңғы минутта Ллойд Джордж қолдаған әйелдер партиясының Сметик сайлау округінде консервативті коалициямен одақтасып үміткер болды. Алайда, ол "коалициялық купонды"алған жоқ. Оның науқаны "жеңімпаз әлемге" бағытталған және "немістер соғыс үшін төлеуі керек" және "Британия британдықтар үшін"ұрандарынан тұрды. Ол 775 дауыс айырмашылығымен Еңбек партиясының кандидаты, жергілікті кәсіподақ жетекшісі Джон Дэвисоннан жеңілді.

Калифорнияға көшу

1921 жылы Англиядан шыққаннан кейін, Кристабель Америка Құрама Штаттарына көшті, онда ол Плимут бауырларының евангелисті болды және екінші адвентистік қозғалыстың көрнекті мүшесі болды.

Дама-Британ империясы орденінің қолбасшысы

Ол 1930 жылдары Ұлыбританияға оралды және 1936 жылы Британ империясының орденінің командор-ханымы атағына ие болды. Екінші дүниежүзілік соғыстың басында ол Лос-Анджелесте, Калифорния шттында тұру үшін қайтадан Америка Құрама Штаттарына кетті.

Кристабель мен Эммелин Панкхурст үшін көк белгі

Қайтыс болған күні

Кристабель 1958 жылы 13 ақпанда 77 жасында қайтыс болды, оны тік артқы орындықта отырған жерінен үй қызметкері тапқан. Тексеру кезінде өлімнің себебін көрсететін ештеңе табылған жоқ. Ол Калифорниядағы Санта-Моникадағы Вудлоун мемориалдық зиратында жерленді.

Өлімнен кейінгі тану

Кристабель мен Эммелин Панкхурстке арналған көк белгі. 2006 жылы Кристабель мен оның анасына арналған көк тақта "ағылшын мұрасы" 50 Кларендон жолы, Ноттинг-Хилл, Лондон W11 3ad емес, Король Боро Кенсингтон мен Челси, олар өмір сүрген жерде орнатылды. Оның аты мен бейнесі (сонымен қатар әйелдердің сайлау құқығын жақтаушылардың 58-і) 2018 жылы ашылған Лондондағы Парламенттік алаңдағы Миллисент Фосетт мүсінінің тұғырына нақышталған.

Әдебиеттер

• Кристабель Панкхурст, жабылу дәуірінің өзекті мәселелері (Morgan & Scott Ltd., 1924).
• Кристабель Панкхурст, әлемдегі тыныштық: таңның көріністері (Морган мен Скотт Лтд. 1926).
• Дэвид Митчел, Кристабель патшайымы (MacDonald and Jane ' s Publisher Ltd., 1977) ISBN 0-354-04152-5
• Барбара Кастл, Сильвия және Кристабель Панкхурст (Пингвин кітаптары, 1987) ISBN 978-0-14-008761-1.
• Тимоти Ларсен, Кристабель Панкхурст: коалициядағы Фундаментализм және феминизм (Boydell Press, 2002).
• Дэвид Халлам, ерлерді қабылдайды: 1918 жылғы Парламентке алғашқы әйел кандидаттар (Brewin Books, 2018 ISBN 978-1-85858-592-5. 1918 жылғы Сметикадағы Кристабель Панкхурст науқанын талдаумен бірге тарау бар)