Кірпішыбындар

КІРПІШЫБЫНДАР, тахиналар (Tachіnіdae) – қосқанаттылар отрядына жататын қысқа мұртты шыбындар тұқымдасы. Жер шарында кең тараған (5000-дай түрі белгілі). Қазақстанның барлық жерінде кездеседі. Ұзындығы 3 – 20 мм. Мұртшалары қысқа, үш бунақты. Дернәсілдері – басқа жәндіктер мен көпаяқтылардың ішкі паразиттері. Кірпіщыбындың кейбір түрінің аналықтары жұмыртқаларын өз иесінің денесіне (Exorіsta, Phryxe, т.б.), кейбіреулері (Dexіa, Taсhіna, т.б.) иелеріне жақын жерлерге салады. Дернәсілдері иелерін тез тауып алады немесе дернәсілдің иесі жұмыртқаны қорегімен бірге жеп қояды. Кірпішыбындардың дернәсілдері 3 тәуліктен 3 аптаға дейін, ал піллә ішінде жататын қуыршақтары 8 тәуліктен 6 аптаға дейін дамиды. Ересек жәндік қуыршақ қабын түзу тігіс бойымен жарып немесе қуыршақ қабының үстіңгі жағынан дөңгелек қақпақша арқылы сыртқа шығады. Кірпішыбындардың көпшілік түрлері алғашқы жәндік паразиті ретінде зиянды жәндіктерді (мыс., астықтың аса қауіпті зиянкестері: бақашық, бізтұмсық, қандалалар) жойып пайда келтіреді, бірақ орман және ауыл шаруашылықтарының зиянкестері болып табылатын түрлері де көп.