Күреңоттар тұқымдасы

Күреңоттар
	; Chamerion latifolium
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі:	Өсімдіктер;
Бөлімі:	Гүлді өсімдіктер;
Табы:	Қос жарнақтылар;
Сабы:	Myrtales;
Тұқымдасы:	Onagraceae; Juss.
Үлгілік тегі
	Oenothera; Карл Линней
Subfamilies
	Ludwigioideae; Onagroideae
Синонимдері
	Circaeaceae Bercht. & J.Presl; Epilobiaceae Vent.; Jussiaeaceae Martinov; Oenotheraceae C.C.Robin

Күреңоттар тұқымдасы (лат. Onagraceae) – қос жарнақты, бір не көп жылдық шөптесін, кейде шала бұта, бірақ бұта, ағаш түрінде сирек кездесетін өсімдіктер.

Күреңоттар тұқымдасының қоңыржай және субтропиктік аймақтарда өсетін 20 туысы, 650-дей түрі бар. Қазақстанда күреңот, иваншай, есекшөп және цирцея туысына жататын 21 түрі өседі. Гүлдері қос жынысты, дара не масақ, шашақ не сыпыртқы тәрізді гүлшоғырына топталған. Аралармен, көбелектермен, т.б. ұсақ жәндіктермен тозаңданады. Тостағаншасы түбіне дейін 2 – 4 бөлікке бөлінген, кейін гүлтұғыры түсіп қалады. Күлтесі 2 немесе 4 – 5 желекті. Аталығы тостағаншаның түбіне орналасқан. Жемісі – қорапша не жаңғақ тәрізді, кейде жеміс түрінде де кездеседі. Күреңоттар тұқымдасының кейбір түрлерінде (мыс., Америкада өсетін – Ludwіgіa repens) тіршілік ету жағдайына қарай тамыры: қоректенетін, жүзетін және тыныс алатын болып бөлінеді. Күреңоттар тұқымдасының көптеген түрлері (мыс., жіңішке жапырақты иваншай) шірнелі өсімдіктер, олардың жапырағын медицинада дәрі-дәрмек жасау үшін пайдаланады және кептіріп шай орнына да ішеді. Құрамы май, каротин және [ротеинге бай, сондықтан құнарлы мал азығы болып саналады. Ал екі жылдық есекшөпті хош иісті гүлдері үшін саябақтарда өсіреді, етжең тамырының құрамында 28%-ға дейін май болғандықтан құрылыста пайдаланатын олифа майы алынады.^[3]

Дереккөздер өңдеу

↑ Angiosperm Phylogeny Group (2009). "An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG III" (PDF). Botanical Journal of the Linnean Society 161 (2): 105–121. doi:10.1111/j.1095-8339.2009.00996.x. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1046/j.1095-8339.2003.t01-1-00158.x/pdf. Retrieved 2013-07-06.
↑ Family: Onagraceae Juss., nom. cons.. Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture (12 сәуір 2007). Тексерілді, 29 қазан 2010.
↑ “Қазақ Энциклопедиясы”

[APGIII2009-1] Angiosperm Phylogeny Group (2009). "An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG III" (PDF). Botanical Journal of the Linnean Society 161 (2): 105–121. doi:10.1111/j.1095-8339.2009.00996.x. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1046/j.1095-8339.2003.t01-1-00158.x/pdf. Retrieved 2013-07-06.

[GRIN-2] Family: Onagraceae Juss., nom. cons.. Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture (12 сәуір 2007). Тексерілді, 29 қазан 2010.

[3] “Қазақ Энциклопедиясы”

[1]

[2]

[3]