Күркек
Күркек (башқ. Көркәк, орыс. Куркак) — Оңтүстік Оралдағы тау, Күркек жотасына жатады. Тау Башқұртстандағы Әбжәлел ауданының аумағында, Белорет қаласынан 22 км жерде орналасқан. Жақын жерде Абзақ ауылы және 4 шақырым жерде Мұрақай ауылы орналасқан. Тау девондық жанартаугендік түзінділерінен тұрады[1].
| Күркек | |
| башқ. Көркәк | |
.jpg) | |
| Сипаттамасы | |
|---|---|
| Тау жүйесі | |
| Орналасуы | |
|
53°47′57″ с. е. 58°42′11″ ш. б. / 53.79917° с. е. 58.70306° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 53°47′57″ с. е. 58°42′11″ ш. б. / 53.79917° с. е. 58.70306° ш. б. (G) (O) (Я) | |
| Елдер | |
|
| |
 Ортаққордағы санаты | |
Сақталу мәртебесі өңдеу
1997 жылдан бастап табиғаттың ботаникалық ескерткіші мәртебесіне ие, әсем жартасты жерлер, орманды дала ландшафттары және сирек өсімдіктер қорғау нысандары болып табылады. Табиғат ескерткішінің аумағы 515,1 га құрайды[2]. Күркек жотасының негізгі шыңы және оған іргелес аумақ Оңтүстік Оралдың шығыс беткейінің аздап бұзылған таулы орманды дала ландшафттарына тән. Шың мен одан созылған төбелер көркем жартасты қалдықтармен көмкерілген. Оңтүстік беткейлерінде негізінен тасты далалар, солтүстік беткейлерінде қарағай мен сағызқарағайлары бар қайыңды және ақшыл қылқан жапырақты ормандары орналасқан. Далалардың әртүрлі нұсқаларын анықтамалық деп санауға болады. Флорасы сирек кездесетін өсімдік түрлеріне бай (қауырсын қау, қиғаш жуа, қыр жуа, кәдімгі шолпанкебіс, секпіл шолпанкебіс, сүйсін күйген, минуарция Гельма, инелі қалампыр, таулы шиверекия, құмды қазтабан, сібір флокс және т.б.).
Атауы өңдеу
Бұл атау, шамасы, көнерген башқұрт сөзі көркә — күрке, жеркепе дегеннен алынған[3].
Әдебиет өңдеу
- Червяковский Г. Ф., Коротеев В. А. Волнистые лавы хребта Ирендык-Куркак на Южном Урале // Вулканические образования Урала. Свердловск: УФАН СССР. 1968. С. 149—152.
- Мулдашев А. А., Абрамова Л. М., Мартыненко В. Б., Шигапов З. Х., Галеева А. Х., Маслова Н.В О современном состоянии и восстановлении природных популяций Rhodiola Iremelica Boriss на Южном Урале // Известия Самарского научного центра Российской академии наук. 2010. Т. 12. № 1-5. С. 1412—1416. электронды нұсқасы
Дереккөздер өңдеу
- ↑ Гора Куркак хребта Куркак.(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ Туристский паспорт муниципального района Абзелиловский район Республики Башкортостан.(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ Латыпова З. Б., Сиразитдинов З. А., Хисамитдинова Ф. Г. Русско-башкирский словарь-справочник горных объектов Республики Башкортостан