Кәдімгі қарғакөз

өсімдіктің түрі

Кәдімгі қарғакөз[1]Melanthiaceae тұқымдасы, қарғакөз туысына жататын көп жылдық өсімдік.

Кәдімгі қарғакөз

Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
Бөлімі: Гүлді өсімдіктер
Табы: Дара жарнақтылар
Сабы: Liliales
Тұқымдасы: Melanthiaceae
Кіші тұқымдасы: Melanthieae
Тегі: Paris
Түрі: P. quadrifolia
Екі-есімді атауы
Paris quadrifolia
L.

Ботаникалық сипаты

өңдеу
 
  • Биіктігі 15-45 см, тарамдалып өсетін ұзын тамыры болады.
  • Жапырақтары - сопақша. Сабақтың жан-жағынан 4 жапырағы, олардың ортасынан дара гүлі жетіледі. Гүлінің түсі қара көк, қарғаның көзіне ұқсайды, өсімдіктің аты осыған байланысты қойылған.
  • Негізінен атпа тамырлары арқылы көбейеді. Сәуір-маусым айларында гүлдеп, жемістенеді.
  • Жемісі - домалақ, қара көк түсті жидек.

Өсетін жері мен таралуы

өңдеу

Қазақстанда негізінен аралас және қылқан жапырақты ормандар мен ылғалды жерлерде өседі.

Құрамы мен қолданылуы

өңдеу

Кәдімгі қарғакөз - өте улы өсімдік, құрамында сапонин, алкалоидтар бар.
Дәрілік мақсатқа өсімдіктің жер үстіндегі бөлігін пайдаланады.
Халық медицинасында көк шөбінің қайнатпасы мен спиртке ашытқан тұнбасын өкпе туберкулезін, зат алмасу бұзылуын, шеменді, невралгия ауруларын емдеу үшін қолданады.
Жаңа піскен жидегінен алынған шырынды жазылмай жүрген жараларға, шиқанға жағады.
Өсімдікті пайдаланғанда сақ болған жөн, себебі, оның жапырақтары денеге тисе, теріні қабындыруы мүмкін.

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5