Көкгүл тұқымдасы

Көкгүл тұқымдасы (лат. Gentianaceae) – қос жарнақты, бір не көп жылдық шөптесін өсімдіктер, ал тропиктік, субтропиктік аймақтарда бұта, шала бұта, ағаш (биіктігі 5 м-дей) түрінде де болады. Жер шарында кең тараған 70 – 80-дей туысы, 1000-ға жуық түрі бар, солардың ішінде Қазақстанда 6 туысы (көкгүл, толғақшөп, әлпігүл, мүйізгүл, таугүл, анагаллидиум), 45 түрі өседі. Көкгүл Тұқымдасының көпшілік түрінің құрамында ащы органиклық зат – гликозид болады. Қос жынысты гүлдерінің түсі көк, ақ, қызыл, қызғылт, ал Мексика гүлінің түсі ерекше қара болады. Тостағанша жапырақтары 4 – 5 тілімге бөлінген. Күлтесі түтікшелі келген, қоңырау тәрізді, кейде күлтелерінің бөлінген жерінде қатпарлары болады. Осы күлтесінің түбінде өсімдіктің шырыны жиналады. Аталық жіпшелері жіңішке, аталық тозаңқабы бос жатады. Жатыны бір ұялы, жемісі – тығыз қабықпен қапталған қорапша. Көкгүл Тұқымдасына жататындардың көпшілігі – дәрілік және сәндік өсімдіктер.

Gentian family
Gentiana acaulis
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
Бөлімі: Гүлді өсімдіктер
Табы: Қос жарнақтылар
(unranked) Asterids
Сабы: Gentianales
Тұқымдасы: Gentianaceae
Тектері мен түрлері

87 тегі мен 1600 түрі белгілі

Дереккөздер

өңдеу

[1], т. 5 (2), М., 1981

  1. Жизнь растений

Қазақ Энциклопедиясы, 11 - том