Көктемір

Көктемір, Невидимка - ел аузындағы аңыздың кейіпкері. Е.Пугачев бастаған шаруалар көтерілісі жеңілгеннен кейін Кіші жүзде көтерілісті әрі қарай жалғастырған адам. Халық арасында 1775 ж. Үлкен Қобда өзені жағасында «көзге көрінбейтін адам» пайда болды, ол тіпті Сапира атты әйелдің үйінде тұрыпты-мыс деген әңгімелер шыққан. Көктемір қазақ даласына «патшаның» (Е.Пугачевтің) келетінін аян етіп, халықты оның айналасына жиналуға шақырды. 1775-76 ж. жалпы саны 10 мыңға дейін жететін Казак отрядтары Ресейдің бірсыпыра бекіністеріне шабуыл жасады. Көктемір қозғалысы 1775 ж. көктем мен жаз айындағы қаралы оқиғадан кейінгі күрестің жаңа түрі болды.