Көкқарғатәрізділер

Көкқарғатәрізділер
Көкқарға Coracias garrulus
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар Жамағаты: Хордалылар Табы: Құстар Ықшам табы: Neognathae Сабы: Coraciiformes Forbes, 1884
Тұқымдастары
Alcedinidae Brachypteraciidae Bucerotidae (даулы) Cerylidae Coraciidae Halcyonidae Meropidae Momotidae Phoeniculidae (даулы) Todidae Upupidae (даулы)

Сипаттамасы

Көкқарғатәріздестер отряды- басы үлкен, дене бітімі тығыз, шағын және орташа денелі (10-500г) құстар отряды. Көкқарғатәріздестер отрядына жататын құстардың жабын қвуырсындары қатқыл, денесіне тығыз жабысады. Тұмсығы түзу немесе сәл төмен иіледі. Реңі негізінде көрікті аталықтары мен аналықтарының өңі бірдей. Моногамиялы, балапандары жұмыртқадан жарып шыққанда соқыр және жалаңаш болып келеді, мамықсыз қауырсынданады. Негізінде тропик және субтропикте қоныстанада. Көкқарғатәріздестер отрядында 7 тұқымдас: зымыран, тоди, кербезқұс, курол, момот, көкқарға және бәбісек тұқымдастар бар. Қазақстанда 4 туыстан- зымырандар, кербезқұстар, көкқарғалар және бәбісек туыстылардан бес түр кездеседі.

Көкқарғатәрізділер (лат. Coraciiformes) – құстардың бір отряды. Бұл отрядқа бір-бірінен ерекшеленетін құстардың арнайы тобы жатады. Филогенетикалық дамуы жағынан көкектәрізділер мен тентекқұстәрізділерге жақын. Негізінен тропиктік және субтропиктік аймақтарда тараған. Сирек қоңыржай белдеулерде де кездеседі. Көкқарғатәрізділердің 10 тұқымдасы, 49 туысы, 194 түрі белгілі. Қазақстанда 4 тұқымдасы, 5 туысы, 5 түрі бар. Қауырсындары қатты, ашық түсті, көбіне металл түстес болады. Көкқарғатәрізділердің барлығы да жыл құстары. Моногамды. Көктемде ұшып келіп, ағаштардың қуысына, құздардың жарықтарына, кейде қазылған індерге ұя салады. Кейбір түрлері шоғыр (колония) құрып тіршілік етеді. Жұмыртқадан шыққан балапандары жалаңаш, соқыр болады, өте баяу өседі. Балапандарын аналығы мен аталығы бірігіп қанаттандырады. Негізінен жануарлармен қоректенеді.

Көкқарғалар тұқымдасы- 3 туысқа біріккен 13 түрден құралған тұқымдас құстар. Көкқарға тұқымдас құстардың дене мөлшері орташа (100-200 г) 6 дене бітімі тығыз, негізінен жасыл және көгілдір реңкті болып келеді. Тұмсығы- күшті, аздап төмен иілген, аяғы қысқа, күшті тырнақтары бар. Қазақстанда тек қана бір түрі – көкқарға кездесді. Көкқарғалар туысы- 8 туысы бар көкқарғатәріздестер отрядына жататын құстардың негізгі туысы. Көкқарға туыстылардың біреуі – көкқарға Қазақстанда өмір сүреді.

Дереккөздер

мектеп энциклопедиясы "Құстар", Қазақстан жануардар сериясы, А. Ф. Ковшарь, В. А. Ковшарь