Көп сатылы ракета

Көп сатылы ракета — әрқайсысынын отынды қозғалтқыштары және басқару аспаптары бар бірнеше жекеленген бөліктерден тұратын ракета.

Бірінші (төменгі) саты ауыр болады. Оның қозғалтқыштарының көмегімен ракета жерден көтеріліп, жылдамдығын арттырып, атмосфераның тығыз кабаттарынан өтеді. Отынның жану шамасына карай Көп сатылы ракетадан керек емес болып қалған сатылары бөлініп қалады да, шыққан газдың пайдалы жұмысы колданымдағы немесе алдағы уақытты қолданылатын ракета бөліктерінің ғана жылдамдығын арттыруға жұмсалады. Екі сатылы ракета жылдамдығын 7 км/сек-тен асыра алады, ал үш сатылы ракета — екінші ғарыштық жылдамдықтан асады (11,2 км/сек.).

Көп сатылы ракета, құрама ракета-бірінен соң бірі әрекет ететін бірнеше сатыдан құралған ракета. Алдыңғы сатысы жұмыс істеп ұшып бара жатқан ракетаның кейінгі сатылары сол ракета алып ұшатын пайдалы жүгі болып саналады. Отыны жанып таусылған сатының қозғалтқышы бөлініп кетеді де, ракетаның салмақы біраз жеңілдейді. Сондықтан көп сатылы ракетаға бір сатылы ракетамен салыстырғанда едәуір артық жылдамдық беруге болады.[1]

Көп сатылы ракетаның бас бөлігін баллистикалық тұмсык құрайды. Мақсатына қарай ол ұрыс заряды (әдетте ядролық), Жер серігі, ғарыш кемесі немесе автоматты планетааралық станция болуы мүмкін. [2]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ Совет энциклопедиясы 6 том 41 бет, Бас редактор М.Қ.Қаратаев, Алматы 1975
  2. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы:"Мектеп" ААҚ , 2001