Ляо (моңғ. Қидан улс, қытайша:遼朝|辽朝|Liao chao|Ляо Чао) - Солтүстік Қытайда құрылған кидани-моңғдардың мемелекеті. Абаоцзи (Амбагай) в 907 жылғы көтеріліс бастаған тайпа көсемі Абаошыдің басқаруымен құрылып, 1125 жылғы чжурчжендердің көтерілісіне дейін болған.

Ляо
{{{Септік}}} елтаңбасы
Байрақ Елтаңба
Ляо мемлекеттік әнұраны
Қидан Қағанаты
Тарихы
Құрылды 907
Мемлекеттік құрылымы
Ресми тілі Қидан тілі, қытай тілі
Елорда Шаншын
Үкімет түрі монархия
Мемлекеттік діні Тәңіршілдік,Даоизм,Конфуциандық,Буддизм
Географиясы
Жер аумағы
• Барлығы

2,600,000 км² (947)[1] 4,000,000 км² (1111) км²
Экономикасы
Қосымша мәліметтер
Ляо дәуірінде жасалған Гуаң Ын мүсіні.
Қидан тамақ дайындауы.

Астаналары — Шаншын (қазіргі Хуэйнинфу), Ляоян (шығыс жағында), Датун (батысында), Наңшын (оңтүстігінде, қазіргі Бейжіңнің маңында).

Ляо ғ-ларда Алтайдан Тынық мұхитқа дейін созылып жатқан көшпелілер империясы болды. Құрамында маньчжур-тұңғыс, моңғол тайпаларымен қоса Орталық Азияның мекендеген түркі ұлыстары (ұйғырлар,қырғыздар, т.б.) да болды.

1125ж. қытайлық Сун және Жүжен мемлекетінің біріккен күші Ляо мемлекетін құлатты. Қидандардың бір бөлігі Жетісуда Қара қытай мемлекетін құрды[2]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Jonathan M. Adams, Thomas D. Hall and Peter Turchin (2006). "East-West Orientation of Historical Empires" (PDF). Journal of World-Systems Research (University of Connecticut). 12 (no. 2): 219–229.
  2. Қинаяатұлы З.," Моңғол үстіртін мекен еткен соңғы түркі тайпалары". "Қазақ энциклопедиясы"