Маймақтәрізділер отряды

Үлкен суда жүзетін құстар. Бұлар солтүстік жартышардың тундралық және тайгалық аймақтарында кең тараған. Бір түрі оңтүстікте Балқашта және Ыстық көлде ұялайды. Бұл отрядқа жататын құстар ірі болып келеді: ең кішкентайының салмағы (қызылжемсаулы маймаққаз) 2 кг, ал ақтұмсықты маймаққаздың салмағы 4,5 кг асады.

Дене тұрқы өңдеу

Дене тұрқы ұзынша, аяқтары денелерінің артына қарай орналасқан. Ал, саусақтары толықтай жарғақпен біріккен. Сол себепті олардың жерде жүруі қиын. Қанаттары жіңішке және үшкір, салыстырмалы түрде қысқа. Қауырсындануы тығыз, денесіне тығыздалып орналасқан қатты қауырсындардан тұрады. Құйрықтары қысқа, бірақ қатты қауырсындардан құралған. Тұмсығы ұзын, тік, үшкір және езуіне қарай тегіс.

Күндізгі кұстар өңдеу

Күндізгі кұстар. Олардың тіршілігі сулы ортаға байланысты. Теңіздерде және көлдерде мекендейді. Ұяларын су жағасына жақын орналастырады. Керемет жүзеді және сүңгиді. Сүңгіген кезде көбінесе қанатын денесіне қысып ұстайды, кейде жүзуге көмектеседі. Судың астында екі минуттан аса бола алады. Тез бір түзу бойынша ұшады. Судан зорға жүгіріп барып көтеріледі. Жағаға сирек шығады, жерден көтеріліп ұша алмайды. Құстар ұяларынан суға түседі немесе сүңгиді, содан кейін ғана көтеріледі.

Қоректенуі өңдеу

Тек балықтармен ғана қоректенеді. Егер балықсыз немесе балықтары аз су қоймаларына қоныстанса, онда олар басқа көрші су қоймаларына ұшып барып қоректенеді. Балықтардан басқа олар моллюскалармен, шаян тәрізділермен, жәндіктермен жәнс басқа су омыртқасыздарымен қоректенеді. Бұл азықтар тек қосымша болып саналады және олармен балапандары ғана қоректенеді.

Моногамдар өңдеу

Моногамдар. Тұрақты жұп құрмайтын сияқты. Жұмыртқа басуға және балапандарды өргізуге екеуіде бірге қатысады. Әдетте, екі жұмыртқа салады. Жұмыртқалары қоңырлау, қара, сүр, алабажақ. Жұмыртқаларын 25-30 күн басады. Ширақ балапанды құстар. Балапандары жұмыртқадан шыққанда мамық жамылғысы бар және аз уақыт ішінде жүзе алады. Балапандарының арқа жағы біртегіс қоңырлау. Балапандарда түрлі екі мамық қауырсыны бар. Екінші мамық қауырсындары қыста түлейді де, ересектерге ұқсайды. Қысқы жамылғыда құстар үш ай болады желтоқсаннан наурыздың аяғына дейін. Толық түлеген кезінде желпуіш қауырсындары да ауысады, мұндай кезде құстар қабілетінен айырылады. Қораздарымен мекендерінің реңдері бірдей, бірақ қораздары ірілеу.

Маңызы өңдеу

Маймаққаздардың онша көп маңызы жоқ. Балықтармен қоректеніп балық шаруашылығына зиян келтіруі мүмкін, бірақ олардың саны аз болғандықтан іс жүзінде зияны байқалмайды. Әуесқой аңшылық нысандары. Олар өте сақ және жаралануға төзімді. Олардың терісі «Құс терісі» ретінде бас киім, жаға тігуге, көйлектерді әсемдеуге пайдаланылады.

Маймаққазтәрізділерге тек бір ғана тұқымдас және бір туыс жатады.