Ыстықкөл
Ыстықкөл (қыр. Ысык-Көл) — Солтүстік Тянь-Шаньдағы Күнгей Алатау мен Теріскей Алатау тау жоталарының аралығында, 1608 м биіктікте (Ыстықкөл қазаншұңқырында) орналасқан тұйық көл, Қырғызстан жерінде. Дүние жүзіндегі ірі тау көлдерінің бірі. Аумағы 6236 км², ұзындығы 178 км, ендірек бөлігі – 60 км, ең терең жері – 668 м, орташа тереңдігі – 278 м, көлемі – 1738 км³.
Ыстықкөл қыр. Ысык-Көл | |
Морфометрия | |
---|---|
Теңiз деңгейiнен биіктігі | 1609 м |
Өлшемі | 182 × 58 км |
Ауданы | 6236 км² |
Көлемі | 1738 км³ |
Жағалау сызығының ұзындығы | 688 км |
Тереңдігі | 702 м |
Орташа тереңдігі | 278 м |
Гидрология | |
Судың тұздылығы | 5,9 ‰ |
Су алабы | |
Суды жинау ауданы | 15 844 км² |
Орналасуы | |
42°26′00″ с. е. 77°11′00″ ш. б. / 42.4333° с. е. 77.1833° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 42°26′00″ с. е. 77°11′00″ ш. б. / 42.4333° с. е. 77.1833° ш. б. (G) (O) (Я) | |
Ел | Қырғызстан |
Аймақ | Ыстықкөл облысы |
Ыстықкөл Ортаққорда |
Жағалық сызығының ұзындығы – 597 км. Көлге 50-ден астам шағын өзен құяды (олардың жылдық ағыны 3 км³). Ірілері – Жырғалаң, Түп. Ыстықкөл алабының аумағы 21,9 мың км². Жағалары нашар тілімделген, терең шығанақтар шығыс және оңтүстік-шығыс жағалауында ғана кездеседі. Климаты қоңыржай континенттік. Жағалауындағы ауаның температурасы шілдеде 16 – 17°С, қаңтарда –2° – 7°С. Жылдық жауын-шашын мөлшері 110 – 470 мм. Көл бетінен булану мөлшері – 700 мм. Күшті желдер (жылдығы 30 – 40 м/с) әсерінен көлде биіктігі 3 – 4 метрлік толқындар болады. Деңгейінің ауытқу амплитудасы 10 – 50 см. Суының беткі температурасы қаңтарда 2 – 3°С, шілде–тамызда 19 – 20°С. Қыста суы қатпайды, аязды жылдары шығанақтары ғана қатады. Мөлдірлігі – 12 м, тұздығы – 5,8 ‰.
Балықтың 20-дан астам түрі (шабақ, сазан, көкбас, т.б.) бар. Кеме жүзеді.
Көл өңірінде 1958 ж. Ыстықкөл қорығы ұйымдастырылды. Басты порты – Балықшы. Ыстықкөл жағалауы Орталық Азиядағы маңызды рекреациондық аудан: Шолпаната, Жырғалаң, Жетіөгіз, Тамға курорттары, демалыс үйлері, турбазалары ұйымдастырылған.[1]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Қазақ Энциклопедиясы, 9 том
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Issyk Kul |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |