Мари автономиялы облысы

Мари автономиялы облысы
	автономиялы облыс
	Мари автономиялы облысы
	шалғымар. Марий автоном вел
Әкімшілігі
Ел	КСРО
Кіреді	РКФСР
Әкімшілік орталығы	Краснококшайск ; (1927 бастап — Йошкар-Ола)
Тарихы мен географиясы
Құрылған уақыты	4 қараша 1920
Таратылған уақыты	5 желтоқсан 1936
Жер аумағы	22 413 км²
Тұрғындары
Тұрғыны	519 300 адам (1931)
Тығыздығы	23,2 адам/км²
Ұлттық құрамы	марилер - 51,4%, орыстар - 43,6%, татарлар - 4,2%

Мари автономиялы облысы (шалғымар. Марий автоном вел) — 1920-1936 жылдардағы РКФСР әкімшілік-аумақтық бірлігі.

Астанасы — Краснококшайск (1927 жылы Йошкар-Ола деп аталды).

Тарихы

Мари АО 1920 жылы 4 қарашада таулы және шалғынды марилер үшін автономиялық аумақтық құрылым ретінде құрылды. Бастапқыда 3 кантонға бөлінді, кейін олардың саны 9-ға дейін өсті.

1929 жылы 15 шілдеде Мари автономиялы облысы жаңадан құрылған Нижегород (1932 жылдан бастап - Горький) өлкесінің құрамына кірді.

1931 жылдың 1 қазанындағы жағдай бойынша облыста 9 аудан болды:

9 ауданда 247 ауылдық кеңестер, 2 қала (Йошкар-Ола — 7600 тұрғын, 01.01.1931, Козмодемьянск — 8315 тұрғын), 2 жұмысшылар ауылдары (Юрино жұмысшы ауылы - 4586 тұрғын, Звенигово жұмысшы ауылы — 2482 тұрғын), 2795 ауылдық елді мекен. Қала тұрғындарының саны — 24700 адамды құрайды (4,8%).

1931-1932 жылдары аудандық бөлім енгізілді.

1936 жылы 5 желтоқсанда Горький өлкесі таратылды. 1936 жылғы Конституцияға сәйкес Мари автономиялы облысы РКФСР тікелей құрамына кіретін Мари АКСР айналды.

Әкімшілік бөлініс

1921 жылы Мари АО 3 кантонға бөлінді: Краснококшайский, Козмодемьянский және Сернурский. 3 жылдан кейін кантондар саны 9-ға көбейтілді: Звениговский, Мари-Турек, Моркинский, Оршанский, Торялский және Юринский құрылды. 1929 жылы Краснококшай кантонының атауы Йошкар-Ола болып өзгертілді.

1931 жылы 2 ұлттық аудан - Татар (Парангинский) және Горномарийский құрылды. Сол жылы Козмодемьянский мен Юринский кантондары таратылды.

1932 жылы барлық кантондар аудандар деп өзгертілді, ал Татар ауданы өз атын Парангинск етіп өзгертті. 3 жылдан кейін жаңа аудандар құрылды: Косолаповский, Куженерский және Ронгинский, ал бір жылдан кейін Пектубаевский, Сотнурский, Эласовский және Юринский. Сонымен бірге, Горно-Марий ұлттық ауданы Козмодемьянский болып өзгертілді.

Ұлттық құрамы

1926 жылғы санақ бойынша:

марилер — 51,4 %,
орыстар — 43,6 %,
татарлар — 4,2 %.

Әдебиет

Тарих // Энциклопедия Республики Марий Эл / Отв. ред. Н. И. Сараева. — Йошкар-Ола, 2009. — Б. 97—100. — 872 б. — 3505 экз. — ISBN 978-5-94950-049-1.