Маркшейдерлік приборлар

Маркшейдерлік приборлар, шахтада, карьерде және жер бетінде кеңістіктік геометриялық өлшеулер жүргізу кезінде маркшейдерлік іс жұмыстарында пайдаланылады.
Пайдалану мақсатына қарай М. п. бірнеше топқа бөлінеді.

Бұрыш өлшеуіш приборлар:

• теодолит-тахеометр,
• маркшейдерлік теодолиттер
• және олардың тетіктері (консол, тіктедіш, т.б.),
• стереоскоп. қашықтық өлшеуіші бар тахеометр,
• бұрыш өлшеуіш;

биіктік өлшеуіш приборлар:

• тау-кен нивелирі,
• барометр,
• барограф,
• профилограф;

сызық өлшеуіш приборлар:

• болат лента,
• рулетка,
• қашықтық өлшеуіштер (сымды, авторедукциялы, стереоскоп., т.б.);

азимут өлшеуіштер:

• магниттік буссоль,
• деклинатор,
• тау-кен компасы,
• гироскоп. компастар;

бағыттауыш приборлар:

• жарық сәулелік бағыттауыштар,
• проектирлер;

арнаулы мақсаттарда пайдаланылатын приборлар:

• автоматты габарит өлшеуіштер,
• тау қысымын өлшейтін датчиктер,
• бағдарлауыш приборлар,
• фотограмметр,
• стереокомпаратор.

Жер асты қуыстарын картаға түсіруге тахеометр, сектограф, дыбыстық локатор, т.б. приборлар пайдаланылады. өңғымалардың көлбеулігі мен азимуттық бұрыштары инклинометр арқылы анықталады. Камералық жұмыстарда планиметр, пантограф, жарықпен көшіру аппараттары, сызу құралдары, есептеуіш машиналар, т.б. қолданылады. Геодез. түсірулер үшін әмбебап-теодолит, инварлық қыл сым, мензула, аэрофото түсіру аппараттары, т.б. пайдаланылады. Т. Пентаев

Дереккөздер

[[Қазақ Энциклопедиясы|«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9]], 6 том