Мақтагүл Социалқызы Оразбек

Мақтагүл (Мақпал) Социалқызы Оразбек(30.7.1970 жылы туған, Шығыс Қазақстан облысы Аягөз ауданы Тарбағатай ауылы) – филология ғылымының докторы (2007). Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің профессоры. Оразбек Мақтагүл (Мақпал) Социалқызы 2017-2018 «Ғылым мен техникаға елеулі үлес қосқан ғалымдар мен мамандарға арналған мемлекеттік ғылыми стипендия» иегері. 2023 жылы ғалымдарға арналған «Үздік ғылыми қызметкер» конкурсының жеңімпазы.

Оқу жолы

1992 жылы Н.К.Крупская атындағы Семей педагогикалық институтының филология факультетін үздік дипломмен бітірді.

1994-1998 жылдары  Алматы қаласында Қазақстан Республикасы Ұлттық Ғылым Академиясы М.Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтында аспирантурада оқып, 1998 жылы академик Зәки Ахметовтің жетекшілігімен «ХХ ғасыр басындағы ақындық тұлға мәселесі (философиялық категория тұрғысынан)» тақырыбында кандидаттық диссертация қорғады.  

2004-2007 жылдары докторантурада оқыды. 2007 жылы ҚР ҰҒА М.Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтында академиктер З.Ахметов пен С.Қасқабасовтың жетекшілігімен «Көркем прозадағы шығармашылық тұлға мен авторлық позицияның арақатынасы (1980-2000 жж. әдебиеті бойынша)» атты докторлық диссертация қорғады.

2008-2010 жылдары ҚР ҰҒА М.Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтындағы  Диссертациялық кеңес мүшесі болды.

Қызмет жолы

Еңбек жолын С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университетінде бастады. Қазақ тілі мен әдебиеті кафедрасында оқытушы (1992–1994),

Қазақстан Ұлттық Ғылым Академиясының Әдебиет және өнер институтында аспирант (1994–1998), «Қайнар» университетінде деканның орынбасары (1998–2004).

Қайнар университетінде қазақ тілі мен әдебиеті кафедра меңгерушісі (2007-2009), филология факультетінің деканы (2009-2011).

2011-2013 жылдары Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің Ғылым бөлімінің бастығы қызметін атқарды. 2013 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейін қазақ әдебиеті кафедрасының доценті және профессор м.а. қызметін атқарып келеді. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Білім және ғылым саласындағы сапаны қамтамсыз ету Комитетінде 2017-2021 жылдар арасында Өнер, тілдер және әдебиет бойынша Сараптау кеңесінің мүшесі. Жоғары білікті ғылыми және ғылыми-педагогикалық кадрлады аттестаттау ісіне сіңірген еңбегі үшін ҚРБҒМ Білім және ғылым саласындағы сапаны қамтамасыз ету Комитетінің «Алғыс хаттарымен» (2020, 2021 ж.) марапатталды.

Ғылыми еңбектер

• Оның ғылыми жұмысының негізгі бағыты – авторлық позиция қырлары мен түрлерін, автордың шығарм. тұлғасын психологиялық, философиялық және эстетикалық тұрғыдан қарастыру мәселесі. Тұңғыш рет қазақ әдебиеттану ғылымында көркем әдебиеттегі автор тұлғасы, психоанализ және псхоаналитикалық талдау, архетип мәселелерін зерттеп, бірнеше ғылыми еңбектерді жарыққа шығарды .2020-2022 жылдарға арналған ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық жобалар бойынша гранттық қаржыландыруға арналған АР08855981 «Абай шығармаларындағы әлемдік және ұлттық мәдени архетиптер» деп аталатын ғылыми жобаның жетекшісі, жоба жұмысының нәтижесі бойынша екі монография, бір электронды оқулық, бір хрестоматия, бір анотолгиялық жинақ және халықаралық рецензияланатын Scopus базасында ғылыми мақала жариялады. Отандық және шетелдік басылымдарда Абай шығармаларындағы және әлемдік әдебиеттегі мәдени архетиптерді салыстыра талдаған мақалалары жарық көрді. Абай шығармаларындағы архетиптерді зерттеу барысында тұңғыш рет ақын шығармаларына психоаналитикалық талдау жасады. М.Оразбек қазіргі кезде 2023-2025 жылдарға арналған ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық жобалар бойынша гранттық қаржыландырылған AP19679524 «Қазіргі қазақ прозасындағы қалалық балалар типологиясы және ұлттық ментальдік (ағылшын әдебиеті мен қазақ әдебиеті шығармаларын салыстыру)» жобасының жетекшісі.
• Шетелдік және отандық басылымда 150-ден астам ғылыми еңбектері жарияланды. Оның ішінде:
• «Ақындық тұлға табиғаты» («Фолиант» 2002.),
• «Автор және шығармашылық процесс» (Атамұра 2006),
• «Автор мәселесі» («Эверо» 2019),
• «Авторлық позиция» («Эверо» 2019),
• «Абай шығармаларындағы әлемдік және ұлттық  мәдени архетиптер» (Арда+7, 2022)
• «Абай архетиптерінің қазақ ақындарындағы жалғастығы» (Арда+7, 2022), Ғылым кеңістігі және әдебиеттану (Арда+7, 2022) ұжымдық монографиялардың тарауларының авторы.  
• ҚР ҰҒА академигі З.Ахметовтің бұрын жеке кітап болып жарияланбаған, ғылыми мақалаларын жинақтап, алғы сөз жазып «Асыл сөз арнасы» (2008 ж.) деп аталатын зерттеу кітабын құрастырып, жарыққа шығарды. Сондай-ақ «Абай и Лермонтов» (2008 ж.) атты кандидаттық диссертациясын тұңғыш рет толық кітап түрінде (жауапты редактор) шығаруға атсалысты. «Академик С.А.Қасқабасовтың ғылыми мектебі» (2015 ж.) жинағын құрастырып, алғы сөзін жазып жарыққа шығарды.
• Соңғы 5 жылда 35 ғылыми мақаласы шетелдік және республикалық баспасөзде жарияланды. 7 мақала халықаралық конференция материалдарына шықты. Оның бесеуіне өзі қатысып баяндама жасады.