Аягөз ауданы
Аягөз ауданы — Шығыс Қазақстан облысының батыс жағында орналасқан әкімшілік бөлініс. 1928 жылы құрылған. Жері 49,5 мың км². Аудан орталығы — Аягөз қаласы.
| Қазақстан ауданы | |||
| Аягөз ауданы | |||
| |||
| Әкімшілігі | |||
|---|---|---|---|
| Облысы | |||
| Аудан орталығы | |||
| Ауылдық округтер саны |
20 | ||
| Кенттік әкімдіктер саны |
1 | ||
| Қалалық әкімдіктер саны |
1 | ||
| Ауыл саны |
58 | ||
| Қала саны |
1 | ||
| Тарихы мен географиясы | |||
| Координаттары |
47°57′57″ с. е. 80°25′52″ ш. б. / 47.96583° с. е. 80.43111° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 47°57′57″ с. е. 80°25′52″ ш. б. / 47.96583° с. е. 80.43111° ш. б. (G) (O) (Я) | ||
| Құрылған уақыты |
1928 | ||
| Жер аумағы |
49,5 км² | ||
| Уақыт белдеуі | |||
| Тұрғындары | |||
| Тұрғыны |
72 695[1] адам (2019) | ||
| Ұлттық құрамы |
қазақтар (96,19%), орыстар (2,60%), басқа ұлт өкілдері (1,22%)[2][3] | ||
| Сандық идентификаторлары | |||
| Автомобиль коды |
16 | ||
|
| |||
|
| |||
Географиялық орны, жер бедері мен климатыӨңдеу
Аягөз ауданының солтүстігі сай-жыралы, өзенді, көлді, оңтүстігі Балқаш-Алакөл ойысымен астасқан жазық болып келеді. Климаты тым континенттік, жазы ыстық, қысы суық. Қаңтардағы орташа ауа температурасы — 17°С, шілдеде 22°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 200 — 400 мм. Қар қазанның ақыры — қарашаның басында түсіп, сәуірге дейін жатады. Аудан аумағынан Аягөз т.б. кішігірім өзендер ағып өтеді. Топырағы сортаң, кей жерде қоңыр және сұрғылт. Табиғи өсімдіктерден боз, бетеге т.б. өсімдіктер өседі. Жабайы аңдардан: арқар, қасқыр, аю, түлкі, борсық, қоян, сартышқан, құстан: қаз, үйрек, шағала т.б. мекендейді.
ХалқыӨңдеу
Тұрғындары 72 695 адам (2019). Ұлттық құрамы: қазақтар – 96,19%, орыстар – 2,60%, басқа ұлт өкілдері – 1,22%.
Әкімшілік бөлінісіӨңдеу
60 елді мекен 1 қалалық, 1 кенттік әкімдіктері мен 20 ауылдық округке біріктірілген:
- Айғыз ауылдық округі
- Ақтоғай кенттік әкімдігі
- Ақшатау ауылдық округі
- Ақшәулі ауылдық округі
- Ақши ауылдық округі
- Аягөз қалалық әкімдігі
- Байқошқар ауылдық округі
- Баршатас ауылдық округі
- Бидайық ауылдық округі
- Емелтау ауылдық округі
- Қараағаш ауылдық округі
- Қопа ауылдық округі
- Қосағаш ауылдық округі
- Майлин ауылдық округі
- Малкелді ауылдық округі
- Мамырсу ауылдық округі
- Мәдениет ауылдық округі
- Мыңбұлақ ауылдық округі
- Нарын ауылдық округі
- Өркен ауылдық округі
- Сарыарқа ауылдық округі
- Тарбағатай ауылдық округі
- Тарлаулы ауылдық округі
Кәсіпорындары мен әлеуметтік құрылымдарыӨңдеу
Автомобиль жөндеу зауыты, т.ж. торабы, вагон-локомотив депосы, тұрмыс қажетін өтеу комбинаттары, жүн өңдеу ф-касы, “Аягөз — нан”, “Аягөз — көлік”,“Аягөз — астық” акционерлік қоғамдары, баспахана, қалалық жылу орталығы т.б. жұмыс істейді. Ауыл шаруашылығына пайдаланылатын жер аумағы 4452,8 мың га (1997). Аягөз ауданында клубтар, мәдениет үйлері, халық театры, мұражай, кітапханалар, бастауыш және орта мектептер, ауруханалар т.б. мекемелер бар.
Жол торабыӨңдеу
Аудан жерін Түркістан — Сібір темір жолы басып өтеді. Тұрғындары елді-мекендермен автомобиль жолдары арқылы қатынасады. Аудан аумағында 18 тарихи ескерткіш, оның ішінде “Қозы Көрпеш-Баян сұлу” ескерткіші бар.
ДереккөздерӨңдеу
- ↑ Шығыс Қазақстан облысының Статистика департаменті. 01.07.2019
- ↑ Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны
- ↑ 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы