Абай облысы

Қазақстанның шығыс жағындағы облыс

Абай облысы — 2022 жылы құрылған Қазақстанның шығысындағы облыс. Әкімшілік орталығы – Семей қаласы.

Абай облысы
Қазақстан облысы
Әкімшілігі
Облыс орталығыСемей
Аудандар саны8
Ауылдық округтер саны134
Кенттік әкімдіктер саны2
Қалалық әкімдіктер саны4
Ауыл саны327
ӘкіміНұрлан Телманұлы Ұранхаев[1]
Тарихы мен географиясы
Координаттары49°00′ с. е. 80°00′ ш. б. / 49.000° с. е. 80.000° ш. б. / 49.000; 80.000 (G) (O) (Я)Координаттар: 49°00′ с. е. 80°00′ ш. б. / 49.000° с. е. 80.000° ш. б. / 49.000; 80.000 (G) (O) (Я)
Құрылған уақыты8 маусым 2022 жыл
Жер аумағы185,5 мың км² (6-шы орын)
Уақыт белдеуіUTC+6:00
Экономикалық ауданыШығыс Қазақстан
Тұрғындары
Тұрғыны610 189[2] адам (2023)(18 орын)
Тығыздығы3,3 адам/км²
Ұлттық құрамықазақтар (78,78%), орыстар (16,00%), татарлар (1,84%), немістер (1,39%), украиндар (0,53%), ұйғырлар (0,18%), басқа ұлт өкілдері (1,28%)[3]
Сандық идентификаторлары
Автомобиль коды18
Абай облысының әкімдігі
Қазақстан картасындағы Абай облысы

Абай облысы оңтүстігінде Жетісу, солтүстік-батысында Павлодар, батысында Қарағанды, солтүстік-шығысында Шығыс Қазақстан облыстарымен, оңтүстік-шығысында Қытай Халық Республикасымен, солтүстігінде Ресей Федерациясымен шектеседі.

Тарихы Өңдеу

19 ғасырда Абай өңірінде Орта жүздің Найман (бұра, тәуке, қаратай, қаракерей, матай, садыр, төртуыл, терістанбал, ақнайман, байжігіт, жұмық, қарауылжасақ, сыбан), Арғын (Бәсентиін, Қаракесек, Тобықты), Тарақты, Керей және Уақ рулары мекендеген.

1939-1997 жылдары осы өңірде әкімшілік орталығы Семей қаласы болған Семей облысы болды. Семей облысы КСРО Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1939 жылғы 14 қазандағы Жарлығымен құрылып, 1997 жылы 3 мамырда Н.Назарбаевтың Жарлығымен таратылды, аумағы Шығыс Қазақстан облысының құрамына енді.

2022 жылғы 16 наурызда Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Парламент палаталарының бірлескен отырысында Қазақстан халқына Жолдауын жариялап, онда Абай ауданын құруды ұсынды.

2022 жылғы 8 маусымда Қазақстан Президентінің 2022 жылғы 4 мамырдағы жарлығымен облыс құрылып, құрамына 1997 жылға дейін бұрынғы Семей облысының құрамында болған аудандар кірді.

Әкімшілік-аумақтық құрылысы Өңдеу

 
Облыстың 2022 жылғы әкімшілік бөлінісі

Облыс құрамына енген аудандар мен қалалар:

  1. Абай ауданы
  2. Ақсуат ауданы
  3. Аягөз ауданы
  4. Бесқарағай ауданы
  5. Бородулиха ауданы
  6. Жарма ауданы
  7. Көкпекті ауданы
  8. Үржар ауданы
  9. Курчатов қаласы
  10. Семей қаласы

Абай облысының құрылу барысында Шығыс Қазақстан облысы құрамындағы екі аудан шағындалып, облыстар құрамдарына бөлінді:

[4]

Дереккөздер Өңдеу