Ақтоғай ауданы (Қарағанды облысы)

Ақтоғай ауданыҚарағанды облысының оңтүстік-шығысындағы әкімшілік аудан. 1931 жылы құрылған (кей деректер бойынша 1928 жылы). Аудан аумағы 52,0 мың шаршы километрге тең. Орталығы Ақтоғай ауылы.

Қазақстан ауданы
Ақтоғай ауданы
Елтаңбасы
Елтаңбасы
Әкімшілігі
Облысы

Қарағанды облысы

Аудан орталығы

Ақтоғай

Ауылдық округтер саны

14

Кенттік әкімдіктер саны

2

Ауыл саны

35

Әкімі

Руслан Айтыкенұлы Кенжебеков

Аудан әкімдігінің мекенжайы

Ақтоғай ауылы, Ә.Бөкейхан көшесі, №4

Тарихы мен географиясы
Координаттары

48°18′59″ с. е. 74°58′45″ ш. б. / 48.31639° с. е. 74.97917° ш. б. / 48.31639; 74.97917 (G) (O) (Я)Координаттар: 48°18′59″ с. е. 74°58′45″ ш. б. / 48.31639° с. е. 74.97917° ш. б. / 48.31639; 74.97917 (G) (O) (Я)

Құрылған уақыты

1928

Жер аумағы

52,0 мың км²

Уақыт белдеуі

UTC+6:00

Тұрғындары
Тұрғыны

15 982[1] адам (2023)

Ұлттық құрамы

қазақтар (91,38%), орыстар (6,63%), татарлар (0,33%), немістер (0,28%), өзбектер (0,27%), корейлер (0,25%), украиндар (0,15%) беларустар (0,12%), басқа ұлт өкілдері (0,59%)[2]

Сандық идентификаторлары
Телефон коды

+7 71037

Пошта индексі

100200-100210

Автомобиль коды

09

Ақтоғай ауданының әкімдігі

Қазақстан картасындағы Ақтоғай ауданы

 Басқа мағыналар үшін Ақтоғай ауданы деген бетті қараңыз.

Географиялық орны өңдеу

Аудан батысында Шет, солтүстігінде Қарқаралы аудандарымен, шығысында Абай облысының Аягөз ауданымен, оңтүстігінде Балқаш көлі арқылы Алматы, Жетісу облыстарымен шектеседі.

Халқы өңдеу

1939 1959 1970 1979 1989[3] 1999 2009[4] 2021
 9898 11702 17074 15406 16390 24051 19233 17134

Тұрғындары 17 474 адам (2019). Ұлттық құрамы: қазақтар – 91,48%, орыстар – 6,54%, татарлар – 0,32%, корейлер – 0,27%, немістер – 0,24%, украиндар – 0,17%, беларустар – 0,10%, әзірбайжандар – 0,08%, басқа ұлт өкілдері – 0,80%.

Әкімшілік бөлінісі өңдеу

35 елді мекен 2 кенттік әкімдік пен 14 ауылдық округке біріктірілген:

Әкімшілік бірлік Орталығы Елді мекендері Халқы (2009)
Абай ауылдық округі Абай ауылы 2 339
Айыртас ауылдық округі Айыртас ауылы 1 381
Ақтоғай ауылдық округі Ақтоғай ауылы 1 3145
Жидебай ауылдық округі Сәуле ауылы 4 1368
Кежек ауылдық округі Ақши ауылы 1 330
Қарабұлақ ауылдық округі Нарманбет ауылы 3 942
Қараменде би ауылдық округі Ақтас ауылы 2 565
Құсақ ауылдық округі Қошқар ауылы 1 630
Қызыларай ауылдық округі Ақжарық ауылы 1 696
Нүркен ауылдық округі Нүркен ауылы 5 820
Ортадересін ауылдық округі Орта Дересін ауылы 3 743
Сарытерек ауылдық округі Сарытерек ауылы 4 914
Сарышаған кенттік әкімдігі Сарышаған кенті 1 4429
Тасарал ауылдық округі Тасарал ауылы 1 416
Шабанбай би ауылдық округі Шабанбай би ауылы 4 882
Шашубай кенттік әкімдігі Шашубай кенті 1 2148

Ірі елді мекендері өңдеу

Атауы Халқы
(2009)
Сарышаған 4429
Ақтоғай 3145
Шашубай 2148
Сәуле 725
Ақжарық 696
Нарманбет 663
Қошқар 630
Сарытерек 620
Шабанбай би 563

Шаруашылығы өңдеу

2006 жылы ауыл шаруашылығы өнімнің айтарлықтай бөлігін мал шаруашылығы құрады. Аймақта ауыл шаруашылығы өнімін өндіруге 1300,9 мың гектар ауыл шаруашылығы жерлер пайдаланылады, оның ішінде 12,4 мың га - егістік алқаптар. 2006 жылғы астыққа 11,4 мың га ауыл шаруашылығы дақылдары егілетін егістік жерлер пайдаланылды, оның ішінде 4,3 мың га дәнді дақылдар, картоп – 0,1 мың га, көкөніс – 0,05 мың га.

  • 2006 жылы: 2,9 мың тонна дәндер; 1,9 мың тонна картоп; 1,0 мың тонна көкөніс-бақша дақылдары; 7,6 мың тонна ет (тірі салмақта); 9,7 мың тонна сүт; 1227,0 мың дана жұмыртқа өндірілді.
  • 2007 жылғы 1 қаңтар: ірі қара мал саны 34,1 мың бас; қой мен ешкі – 150,2 мың бас; шошқа - 0,6 мың бас; жылқы – 10,8 мың бас; құс – 20,6 мың басты құрады.
  • Өнеркәсіптік өнімнің негізгі түрлері: нан және нан өнімдерін, ұн, өсімдік майы, балық өнімдері, түсті металдарды өндіру. 2006 жылғы өндірістік өнім көлемі (үй шаруашылық есебінсіз) 1305,7 млн. теңгені құрады.

Әлеуметтік құрылымдары өңдеу

  • 28 күндізгі жалпы білім беретін мектептер жұмыс істейді, онда 4233 оқушы оқиды;
  • 1 кәсіби-техникалық оқу орнында - 120 оқушы оқиды;
  • 19 кітапхана;
  • 18 клуб типті мекеме;
  • 1 мұражай іс-әрекет етеді.

Әкімдері өңдеу

  1. Сағадат Жапабайұлы Дүйсебеков 1992-1997 Арғын, Қаракесек, Сарым
  2. Ахметбеков Төлеужан Ахметбекұлы 1997 жылы 2 маусымда - 2001 жылы Арғын, Қаракесек, Сарым
  3. Рысқали Қалиақбарұлы Әбдікеров 2001 жылы 8 ақпанда - 2005 жылы Арғын, Қаракесек, Керней
  4. Тәтибеков Мейірхан Тәтибекұлы 2005 жылы 14 маусымда - 2006 жылы Арғын, Қаракесек, Сарым
  5. Жарылғап Махмұт Сәдуақасұлы 2006 жылы 20 қазанда - 2010 жылы Арғын, Тобықты
  6. Омаров Ғабдырахман Игілікұлы 2010 жылы 22 қаңтарда - 2011 жылы Арғын Қуандық Алсай
  7. Қайыржан Кәрімұлы Тілеубергенов 2011 жылы 21 қазанда - 2012 жылы Арғын, Қаракесек, Сарым
  8. Әбеуова Салтанат Мірәсілқызы 2012 жылы 28 тамызда - 2013 жылы Арғын, Қаракесек, Майлық
  9. Ниқанбай Иманғалиұлы Омарханов 2013 жылы 29 маусымда - 2016 жылы Арғын, Қаракесек, Бұлбұл
  10. Әбеуова Салтанат Мірәсілқызы 2016 жылы 12 көкекте Арғын, Қаракесек, Майлық [5]

Дереккөздер өңдеу