Мемлекеттік Егемендік Туралы Декларация

Қазақ КСР Мемлекеттік егемендік туралы декларация — Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің 1990 жылы 25 қазандағы қабылдаған тарихи және саяси маңызы бар құжат. Бұл құжатта Қазақстан “халықаралық қатынастардың дербес субъектісі болуға, сыртқы саясатты өз мүделлеріне сай белгілеуге, халықаралық ұйымдардың қызметіне қатысуға құқығы бар” егемен мемлекет деп жарияланды.

Қазақ КСР Мемлекеттік егемендігі туралы Декларация
Жалпы мәлімет
Мемлекет	Қазақ КСР  Қазақстан
Түрі	Декларация
Қабылдауы және күшке енуі
Үкімет	Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі
Қабылдануы	Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің 12-шақырылымдағы қаулысымен
Қол қойды	Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің төрағасы Ерік Асанбаев
Жарияланды	Казахстанская правда газетінде 28 қазан 1990
Күшке енді	25 қазан 1990
Сайтта оқу
Сайты	Қазақ КСР Мемлекеттiк егемендiгi туралы

Не жөнінде

Декларацияда Қазақ КСР-інің мемлекеттік егемендігі жарияланып, елдің саяси-құқықтық тәуелсіздігінің бағдарламасы баяндалды. Ел аумағының тұтастығы, оған қол сұғылмайтындығы, қазақ халқының және Қазақстандағы басқа да этнос өкілдерінің төл мәдениетін, дәстүрін, тілін қайта түлету мен дамыту, ұлттық қадір-қасиетті нығайту мемлекеттің аса маңызды міндеттерінің бірі ретінде айтылды. Конституциялық құрылысқа қарсы жасалатын кез келген күштеу әрекеттері, оның аумағының тұтастығын бұзуға шақыратын, ұлт араздығын қоздыратын жария-ұрандардың заң бойынша жазаланатыны ескертілді. Республиканың саяси, экономикалық, әлеуметтік, ұлттық-мәдени құрылысына, оның әкімшілік-аумақтық құрылысына байланысты мәселелер ешкімнің араласуынсыз дербес шешілетіні жарияланды.

Президент — Республиканың басшысы, ең жоғарғы әкімшілік-атқарушылық биліктің иесі ретінде танылды. Жер, оның қойнауы, су, әуе кеңістігі, өсімдіктер мен хайуанаттар дүниесі, басқа да табиғи ресурстар, халықтың мәдени және тарихи қазыналары, бүкіл экономикалық, ғылыми-техникалық әлеует Республика егемендігінің негізін құрай отырып, оның ерекше меншігінде болатыны көрсетілді.

Декларацияда: "Қазақ КСР-і Республика үлесіне сәйкес жалпыодақтық мүліктегі, оның ішінде алмас, валюта қорлары мен алтын қорындағы өз үлесіне құқылы, республика аумағында ядролық қарудың сыналуына, жаппай қырып-жоятын қарудың өзге түрлері (химиялық, бактериологиялық, биологиялық және т.б.) үшін сынақ полигондарын салуға және олардың жұмыс істеуіне тыйым салынады" деп жазылды. "Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі мен Президентке бағынатын, солардың бақылауында болатын өз ішкі әскерлерін, мемлекеттік қауіпсіздік және ішкі істер органдарын ұстауға Қазақ КСР-нің құқы бар" делінді.

Нәтиже

Декларациядағы бағдарлама негізінде 1991 жылы 16 желтоқсанда "Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Тәуелсіздігі туралы" Конституциялық Заң қабылданды.