Мемлекет және құқық

Мемлекет және құқық - араларында үйлесімді байланыс бар әлеуметтік институттар. Шын мәнінде, құқық жалпыға міндетті, мемлекет ресми түрде кепілдендірген ережелер, яғни, қоғамдық қатынастарды реттеушілік қызметінің жалпы сипаттағы ережелері болып табылады. Құқықтың қызметі өмірдің барлық салаларына да кеңінен таралады. Оның ережелері - қоғамдық өмірдің барлық салаларындағы қатынастарды реттеудің заңдық көрініс табуы. Құқықтық ережелер қоғамның мәдени дамуына сәйкес өрбиді, тарихи дәстүрлердің, өнегелік талаптарының және басқа да факторлардың ықпалына түседі. Көріп отырғанымыздай, Мемлекет пен Құқық бірдей ұғымдар емес. Егер мемлекет саяси билікті ұйымдастырушы болса, құқық - қоғамдық қатынастарды реттеуші - жалпы сипаттағы тәртіп ережелерінен тұрады. Сөйте тұра, Мемлекет пен Құқық - өзара тығыз байланысты қоғамдық феномендер. Оларды біршама кең әлеуметтік құбылыс - саясат біріктіреді. Мемлекет те, құқық та саяси билік жүргізудің құралы болып табылады. Сондықтан да екеуі де саяси мәнге ие. Екеуінің тығыз байланысы неден көрініс табады? Мемлекеттің құқықтан тәуелділігі құқықтың мемлекеттің қолындағы аса қажетті құралы болып табылатындығынан көрініс табады. Заңнамалық ережелерсіз мемлекет қимылдай алмайды. Дәл осы құқық ережелері арқылы үстемдік етуші әлеуметтік топтар өз еріктерін білдіре алады. Алайда, мемлекетсіз құқықтың өмір сүруі екіталай. Заңнамалық ережелер мемлекет тарапынан ұсынылады. Мемлекет пен құқықтың өзара үйлесімді байланысы азаматтық қоғамның аса маңызды элементі болып табылатын құқықтық мемлекетте барынша көрініс табады.

[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007. ISBN 9965-32-491-3