Мереке

 Басқа мағыналар үшін Мереке (айрық) деген бетті қараңыз.

Мереке — мемлекеттік не халықаралық органдар белгілеген, үздік оқиғаларға, дәстүрлі даталарға, белгілі бір мамандық қызметкерлеріне құрмет көрсетуге, жүртшылықты қандай да бір мақсатқа жетуге жұмылдыруға арналған күн.

Су күні мерекесінде

Мереке тарихы

Мерекенің пайда болуы адамзаттың уақыт пен күнтізбе туралы түсінігінің пайда болуымен байланысты. Жигульскийге сәйкес, "уақыт есебі, адам мәдениетінің ең үлкен жетістіктерінің бірі — күнтізбе-барлық жерде өз бастауларында мерекелік күндер мен кезеңдерді ретке келтіру, бекіту, алдын ала есептеу нысаны ретінде әрекет етеді". Күнтізбенің өнертабысы уақыт шкаласында табиғат циклдарының немесе қоғамның даму сатыларының өзгеруіне сәйкес келетін ерекше нүктелер бар екенін ұғындыра отырып келді. Бахтин: "...өзінің тарихи дамуының барлық кезеңдерінде тойлаулар табиғат, қоғам және адам өміріндегі ірі, өзгермелі сәттермен байланысты болды".

Жыл ішінде бірнеше күн қоршаған ортаны қорғау проблемаларына арналған, олардың ең бастысы — Қоршаған ортаны қорғаудың бүкіл дүниежүзілік күні. Бұдан басқа экология тұрғысындағы атаулы күндер мынадай:

• 2 ақпан — Бүкіл дүниежүзілік сулы-батпақты өңірлер күні;
• 22 наурыз — Халықаралық су ресурстары күні (Су күні);
• 23 наурыз — Бүкіл дүниежүзілік метеорология күні;
• 1 сәуір — Халықаралық құстар күні;
• 6 сәуір — Геолог күні;
• 7 сәуір — Бүкіл дүниежүзілік денсаулық күні;
• 22 сәуір — Халықаралық Жер күні;
• 26 сәуір — радиациялық апаттар мен алапаттар құрбандарын еске алу күні;
• 16 мамыр — Халықаралық отбасы күні;
• 24 мамыр — Еуропалық саябақтар күні;
• 5 маусым — Бүкіл дүниежүзілік қоршаған орта күні;
• 17 маусым — Бүкіл дүниежүзілік шөлдену мен құрғақшылыққа қарсы күрес күні;
• 16 қыркүйек — Халықаралық озон қабатын қорғау күні;
• 20 қыркүйек — Орман қызметкерлері күні;
• 29 қыркүйек — Бүкіл дүниежүзілік теңіз күні;
• 4 қазан — Бүкіл дүниежүзілік жануарлар күні;
• 14 қазан — Тілсіз қияпаттар қаупін азайту жөніндегі халықаралық күн;
• 27 қазан — Бүкіл дүниежүзілік туризм күні;
• 29 желтоқсан — Бүкіл дүниежүзілік биологиялық әралуандылық күні.