Молох немесе Тікенекті кесіртке (лат. Moloch horridus) — ешкіемерлер тұқымдасының кесірткесі.

Молох

Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Animalia
Жамағаты: Chordata
Табы: Reptilia
Сабы: Squamata
Кіші сабы: кесірткелер
Тұқымдасы: Агамалылар
Кіші тұқымдасы: Agaminae
Тегі: Moloch
Түрі: M. horridus
Екі-есімді атауы
Moloch horridus
Джон Эдуард Грей, 1841

Синонимдері

Acanthosaura gibbosus

Басында және мойнында мүйіз тәрізді үлкен қабыршақтары болғандықтан ол "тікенекті шайтан" деген қосымша атқа ие болған. Онсыз да түрі қорқынышты молохтың екі мүйізі оны шайтанға ұқсатады. Тікенекті кесірткенің денесі - жалпақ, ұзындығы 20 см-ге дейін барады. Басы - кішкентай әрі жіңішке. Күн жылыда тері бояуы сұйылып, ақшылданады, күн салқындағанда бояуы қоюланып, қалыңдайды. Тікенекті кесіртке Орталық Австралияның шөл және шөлейт аймақтарын мекендейді. Негізінен, жабысқақ тілі арқылы кұмырсқа жейді. "Тікенекті шайтан" атанғанымен, заты өте момақан, ешкімге зияны жоқ.[1]

Денесі 22 см. Сырт пішіні өзгеше: жалпақ және жайпақ денесі ұзындығы әртүрлі қайқы мүйізді тікенектермен қапталған. Олар көз үстімен желкесінде мүйізге ұқсайды. Түсі сыртқы орта температурасына сәйкес өзгеріп тұрады, сары-коңырдан қызғылтым-сарыға дейін. Денесінде қара жолақтары болады. Австралияның шілді аймақтарында бір түрі кездеседі молохтар horridus. Белсенділігі күндіз байқалады. Қорегі, құмырсқа. Ұрғашылары інінде 3-8 жұмыртқа салады.[2]

Дереккөздер

өңдеу
  1. "1100 қызық деректер жануарлар"
  2. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3