Мпонгве — негізінен Габон аумағында тұратын жалпы саны 190 мың адамнан тұратын халықтар тобы. Жалпы саны 190 мың адам. Габонда 185 мың, Экваторлық Гвинеяда 5 мың.[1]

Мпонгве
Бүкіл халықтың саны

190 000

Ең көп таралған аймақтар
 Габон

185 000

 Экваторлық Гвинея

5 000

Тілдері

мпонгве тілі

Діні

дәстүрлі наным-сенімдер, католицизм

Тілі

өңдеу

Тілі - мпонгве тілі, банту отбасының солтүстік-батыс тобына жатады.[2]

Діні

өңдеу

Дәстүрлі наным-сенімдерді (табиғат күштеріне табыну, ата-бабалар культі) сақтаған.[3] Бір бөлігі католиктер.

Тарихы

өңдеу

Мпонгвелерді бұл аймақта шамамен 2000 жыл болды деп есептелетін банту тобының миен халқының кіші тобы ретінде анықтайды, дегенмен мпонгвелер еуропалықтар ұсынған сауда мүмкіндіктерін пайдалану үшін 16 ғасырда келе бастаған болуы мүмкін. 1770-ші жылдардан бастап Мпонгве құл саудасымен айналысты. 1830 жылдары Мпонгве саудасы мата, темір, атыс қаруы және алкогольдік сусындардың әртүрлі түрлерінен тұрды.[4]

Кәсібі

өңдеу

Дәстүрлі кәсібі – қолмен атқарылатын егіншілік (маниок, ямс, тары), аңшылық, жағалауда – балық аулау, делдалдық сауда. Қазіргі заманғы Мпонгвелердің көпшілігі қалаларда тұрады, ағаш кесу мен өнеркәсіпте, мемлекеттік аппаратта және бизнес секторында жұмыс істейді.[5]

Өмір салты

өңдеу

Мпонгведе билеуші (ога) және ақсүйектер кеңесі бастаған 4 басшы болған.

Дәстүрлі киімдері – денені жауып тұратын мата, еуропалық киімдермен ауыстырылуда.

Дереккөздер

өңдеу
  1. Современная энциклопедия - мпонгве http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/mpongve
  2. Большая Советская энциклопедия Мпонгве https://my-dict.ru/dic/bolshaya-sovetskaya-enciklopediya/60618-mpongve/
  3. Значение слова МПОНГВЕ в Большой советской энциклопедии, БСЭ https://slovar.cc/enc/bse/2020075.html
  4. Народ мпонгве https://alphapedia.ru/w/Mpongwe_people
  5. Народы и культуры Мпонгве https://travel-journal.ru/ethno/40/1047/(қолжетпейтін сілтеме)