Мысқыл

Мысқыл - жанр емес, болмыс, құбылысты бағалаудың, оғандеген эстетикалық қатысты біддірудің әдісі, тілдік, стильдік құрал. Нысананы іш тарта, жеңіл әзіл-оспақ пен сынау мінеу жеткіліксіз болғанда мысқылға көзек тиеді. Сықақшыл Абай өз шығармаларыңа бұл әдісті жиі пайдаланған. Мысалы, Абыралының намаз білмейтінін, басын сәждеге дұрыс қойып, дұрыс тұра алмайтынын «Намазшамның артынан құржаң-құржаңетеді. Жерұшық берген кісідей тоң қаңдайма, не етеді» деп мысқыддаған. Екінші бір өлеңінде ақын кейбір сидаң жігіттерді «Мүшесінен буынып, басады алшақ, Ақтымақтың құлағы салтақ-салтақ», «Керегеге сабауды шаншып қойып, Беркін іліп қарайды жалтақ-жалтақ», «Бет аузын сөз сейлерде жүз қүбылтып, қаскермек, мойын бурмақ, қоразданбақ» деп мінездейді. Бұл да әлгі парықсыз жігіттердің мінез-психологиясын мысқылдап бағалау. Абайдың Күлембай сияқты болыстар жөніндегі «үйіңде мықтымсып отырасың, ояз үшкіріп жіберсе, орныңнан ұшып кетесің, үстіңнен арыз кебейсе, бексең шемейеді. Елдің аузын алуға әрлі-берлі далпыдап шабасың, ат көтіне етегің жайылып жалпылдап кетеді» деген пікірлеріңде де мысқыл жатыр.