Мұрат Өскенбаев
Өскенбаев Мұрат (1 қаңтар 1904, Қарақия дөңі, Қарақия ауданы, Маңғыстау облысы - 1 қаңтар 1982, Қарақия ауданы, Маңғыстау облысы) – күйші-композитор, домбырашы, сазгер, ақын.
Мұрат Өскенбаев | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері |
Қарақия дөңі, Қарақия ауданы, Маңғыстау облысы, Ресей Империясы |
Қайтыс болған күні | |
Азаматтығы |
КСРО |
Ұлты | |
Қызметі | |
Әкесі |
Өскенбай |
Өмірбаяны
өңдеу- 1904 жылы қазіргі Маңғыстау облысы Ералиев ауданында Қарақия дөңінде туды. 7 жасынан әкесі Өскенбайдан домбыра тартуды үйренген. Белгілі күйшілер Есбай, Абыл, Сәулебай, Тазбаланың күйлерін жетік меңгерген.
- 1954 – 1960 жылдары Қазақ мемлекеттік филормониясында домбырашы болды.
- 1958 жылы Мәскеуде өткен қазақ өнерінің онкүндігіне қатысты.
- 1960 – 1965 жылдары Қазақконцертте домбырашы-солист қызметін атқарды.
- 1982 жылы Қарақия дөңінде қайтыс болды.
Шығармашылығы
өңдеу- Өскенбаевтың репертуарына түрлі тақырыпта 300-ге жуық күй енген. Ол қазақ (Абыл, Есір, Құлшар, Құрманғазы күйлерін, т.б.), түрікмен Сахып Жамал,Есерлі, Кептер, Көрұғлы, Әуезім күйі, Ашыл баш, т.б.) күйлерімен қатар қарақалпақ, әзірбайжан, ноғай халықтарының музыкалық мұрасын меңгерген. Сондай-ақ көне түрік тайпаларының Алпыс тарау науайы атты күйлер топтамасынан: Қарт науайы, Бала науайы, Шәһр науайы, Тамшы науайы, Қақпалы науайы, Тел науайы аталатын үлгілерін, ежелгі халық саздарынан “ Ел айрылған” сияқты күйлерді шебер орындаған.
- Өскенбаев – ондаған күйдің авторы. Олар Қоштасу, Халық сәлемі, Жеңіс, Кең жайлау, Қазақстан, Көктем, Ана даңқы, Өрлеу, Маңғыстау, т.б. Оның Оркестр, Күй, Домбыра, Республика тойына, Қара алтынды Маңғыстау, т.б. толғаулары бар.
- Өскенбаев Қашаған, Өскенбай, Аралбай, Елбай ақындардың толғауларын халық арасына таратты. Өскенбаев репертуарындағы күйлердің бірқатары күй табақтарына жазылған, Мұхтар Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институты қорында сақтаулы.[1]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8