Уикипедия

Ғайнетдин Ғалиұлы Мұсабаев

(Мұсабаев Ғайнетдин Ғалиұлы бетінен бағытталды)

Ғайнетдин Ғалиұлы Мұсабаев (17.9.1907, Омбы қаласы – 26.11.1981, Алматы қаласы) – филология ғылымдарының докторы (1960), профессор (1968). Қазақстан ғылым академиясының корреспондент мүшесі (1967). Қазақ КСР-інің еңбек сіңірген ғылым қайраткері (1971). 2-дүниежүзілік соғысқа қатысқан. ҚазПИ-ді (1936, қазіргі ҚазҰПУ) бітірген. КСРО ғылым академиясының Қазақстандағы бөлімшесінде ғылыми қызметкер (1937–39) болды. Қазақстан ғылым академиясының Тіл және әдебиет институтында бөлім меңгерушісі, директордың орынбасары (1946–52), Тіл білімі институтында бөлім меңгерушісі (1952–81) қызметтерін атқарған.[1] «Лексика современного казахского языка» деген тақырыпта докторантуралық диссертация қорғаған. Негізгі ғылыми-зерттеу еңбектері қазақ тілінің лексикасы мен лексикографиясына, тіл тарихының мәселелеріне арналды. Ғайнетдин Ғалиұлы Мұсабаевтың қатысуымен қазақша-орысша, орысша-қазақша, орфографиялық, түсіндірме сөздіктер шықты. 1-дәрежелі Отан соғысы, Қызыл Жұлдыз ордендерімен және медальдармен марапатталған.[2]

Шығармалары: өңдеу

  • Қазақ тіліндегі сын есім шырайлары. А., 1951;
  • Қазақ тілінің жергілікті ерекшеліктері. А., 1951 (авторлардың бірі);
  • Становление и развитие казахского литературного языка и вопросы диалектологии. А., 1952;
  • Лексика соеременного казахского языка. АДД., А., 1960;
  • Краткий казахско-русский словаръ. А., 1959 (құрастырушылардың бірі);
  • Казахско-русский разговорник. А., 1961 (авторлардың бірі);
  • Казахско-русский словарь. А., 1954, 1987 (құрастырушылардың бірі);
  • Учебник казахского языка для 5—6 классов русских школ. А., 1953 (авторлардың бірі);
  • Қазақ тілі: учебник казахского языка для 8— 10 классов русских средних школ. А., 1953;
  • Большой русско-казахский словарь. М., 1954 (құрастырушылардың бірі);
  • Қазіргі қазақ тілі /лексика, фонетика/. А., 1962, 1975 (авторлардың бірі);
  • Современный казахский язык. Лексика. А., 1959;
  • Орысша-қазақша мектеп сөздігі. А., 1960 (құрастырушылардың бірі);
  • Қазақ тілі мен грамматикасы тарихынан. I бөлім. А., 1966;
  • Қазақ тілінің грамматикасы. I. Морфология. А., 1967(авторлардың бірі);
  • Қазақстан эпиграфикасы. А., 1971 (авторлардың бірі);
  • Орфографиялық сөздік. А., 1972 (құрастырушылардың бірі);
  • Қазақ тілі тарихынан. А., 1988.[3]

Дереккөздер өңдеу

  1. ↑ Лексика современного казахского языка
  2. ↑ “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
  3. ↑ Қазақ тілі. Энциклопедия. Алматы: Қазақстан Республикасы Білім, мәдениет және денсаулық сақтау министрлігі, Қазақстан даму институты, 1998 жыл, 509 бет. ISBN 5-7667-2616-3

Cілтемелер өңдеу

«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Ғайнетдин_Ғалиұлы_Мұсабаев&oldid=2374933» бетінен алынған