Мұхамеджан Оразбайұлы Тазабеков

Мұхамеджан Оразбайұлы Тазабек (қазақ, 1975 жылы 3 шілдеде дүниеге келді; Байзақ ауданы, Жамбыл Облысы, Қазақ КСР) — қазақстандық қоғам қайраткері, айтыскер ақын, дінтанушы, публицист, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері (2014).

Мұхамеджан Оразбайұлы Тазабек
Сурет
Туған күні

3 маусым 1975 (1975-06-03) (49 жас)

Қызметі

қоғам қайраткері, айтыскер ақын, дінтанушы, публицист

«Asyl arna» ағартушылық телеарнасының негізін қалаушы және бас директоры (2009 жылдан бері).

Өмірбаяны

өңдеу

Мұхамеджан Оразбайұлы Тазабек 1975 жылы 3 шілдеде Жамбыл облысы, Байзақ ауданы, Шахан ауылында дүниеге келген. отбасында 5 баланың үлкені. Мұхамеджанның әкесі — филолог, публицист, ақын, анасы — ауылдық кітапханашы. Шыққан тегі Ұлы жүздің Дулат тайпасы Шымыр руынан.[1]

Мұхтар Әуезов атындағы орта мектепті бітірген (Жамбыл облысы).

1996 жылы Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің филология факультетін «филолог, қазақ тілі мен әдебиетінің оқытушысы» мамандығы бойынша бітірген.

1998 жылы Қазақ ұлттық университеті филология факультетінің магистратурасын «әдебиеттану» мамандығы бойынша, 2000 жылы аспирантурасын бітірген.

2011 жылы Шет тілдері және іскерлік мансап университетін дінтану мамандығы бойынша бітірген.

1987 жылдан бастап қазақтың төл өнері айтыс сахнасына шыға бастады.

1992—2021 жылдар аралығында Түркия, Германия, Франция, Қытай, РФ, Ұлыбритания, Оңтүстік Корея, Өзбекстан және Қырғызстандағы қазақ диаспорасы өкілдерімен кездесулерге қатысты.[2]

1996 жылдан 1997 жылға дейін — Қазақ ұлттық университетінің ақындар мектебінің басшысы.

1999 жылдан 2001 жылға дейін — «Ұлан» ұлттық ұланында келісім-шарт бойынша қызмет атқарды. Сол жерде 1997 жылдан 2003 жылға дейін Президенттік оркестрдің солисті болды.

2001 жылдан 2002 жылға дейін «Жұмадағы жүздесу» бағдарламасының жүргізушісі.

2003 жылдан 2007 жылға дейін «Ақ Орда» Республикалық қозғалысы» Қоғамдық бірлестігінің шығармашылық бөлімінің басшысы.

2003 жылдан 2008 жылға дейін «Қазақ радиосы» эфирінде «Құбыла» бағдарламасын жүргізді.

2005 жылдан 2006 жылға дейін «Ақ Орда» рухани жобалардың үйлестірушісі болды. Айтыскерлер сайысын ұйымдастырумен айналысты.[3]

2005-2008 жылдар аралығында «Ақ Орда» Республикалық қозғалысы» Қоғамдық бірлестігімен бірлесіп айтыс бойынша республикалық іс-шаралар ұйымдастырды.

2007 жылдан 2009 жылға дейін — «Құбыла» бағдарламасының авторы және жүргізушісі.

2007 жылы «Asyl arna» студиясын құрды, ол әлеуметтік тақырыптарға деректі фильмдер шығарумен айналысты. 2008 жылы студия Asyl arna (қазіргі Talim TV) ағартушылық телеарнасына айналды. Тазабек телеарнаның бас директоры болды.[4][5]

2008 жылы "Иман нұры" студиялық бағдарламасын құрды, ол Рамазан айында "Қазақстан" Ұлттық телеарнасының эфирінде көрсетілді.[6]

2008 жылдан 2009 жылға дейін «Ораза қабыл болсын», «Иман нұры» бағдарламаларының жүргізушісі болды.

2008 жылдан 2021 жылға дейін бүкіл ел аумағында онлайн және офлайн форматында дәрістер өткізді.

2014 жылдан 2016 жылға дейін ақпараттық-ағарту тобының құрамында, Қоғамдық даму және ақпарат министрлігімен бірлесіп Мұхамеджан Тазабек еліміздің өңірлерінде қоғамды дерадикализациялау бойынша кездесулер өткізді.

2014 жылдан 2017 жылға дейін Қазақстан мұсылмандары діни басқармасы кезіндегі Қоғамдық кеңестің тұрақты мүшесі болды.

2014 жылдан 2018 жылға дейін НұрОтан партиясымен бірге айтысқа қатысты республикалық іс-шаралардың ұйымдастырушысы болды.

Тазабек «Мұхаммед - соңғы пайғамбар» атты голливудтық мультфильмді орыс және қазақ тілдеріне дубляждады. Тазабектің қолдауымен «Аңшылық», «Құсбегілік», «Атбегілік» мәдени - этнографиялық деректі фильмдері, «Атамекен», «Бетпақ дала» және т. б. экспедициялық жобалары жасалды.

«Qazaqstan» ұлттық телеарнасының эфиріне шыққан «Ораза қабыл болсын» (2008), «Иман нұры» рухани-мәдени бағдарламаларының авторы және жүргізушісі.[7]

Instagram парақшасын белсенді жүргізуде — Тазабекке 1,7 миллион оқырман жазылған. Сондай-ақ, Фейсбуктегі ең ықпалды 3 қазақ қатарына кіреді.[8]

Философия және сенімдер

өңдеу

Мұхамеджан Тазабек дәстүрлі құндылықтарды жақтап, оларды БАҚ пен әлеуметтік желілерде насихаттайды. Тазабек әйелдерді құрметтеуді, ата-аналарды құрметтеуді, отбасына адалдықты, балаларды қолдауды, елге деген сүйіспеншілікті насихаттайды. Заманауи исламды «зияткерлер діні» деп түсіндіреді, ол өмірді жақсылыққа қарай өзгертуге ынталандырады және көмектеседі.

Өзінің "Ұлтты рухани ағарту және сауықтыру" тұжырымдамасын қазақ халқының даналығы мен дәстүрі негізінде құрастырады. Тазабек ата-бабалардың даналығын елемеу дұрыс емес деп санайды, өйткені өткен қазақ қоғамында қоғамдық институттар күшті болған. Тарихи тамырларға оралу рухани өсуді қамтамасыз етеді және қоғам мен жеке тұлғаны бақытты және сау етеді дегенге сенімді. Тазабектің пікірінше, тұрақтылық кез келген қоғамның жоспарлы және тұтас дамуы үшін неғұрлым қолайлы орта болып табылады.[9]

Айтыстағы жетістіктер

өңдеу
  • 1990 — Бауыржан Момышұлының 80 жылдығына арналған айтыстың Бас жүлдесінің иегері
  • 1991 — Бөгенбай батырдың 300 жылдығына арналған айтыстың бас жүлдесінің иегері
  • 1991 — Абылай ханның 280 жылдығына арналған айтыстың бас жүлдесінің иегері
  • 1991 — Исатай Таймановтың 200 жылдығына арналған айтыстың бас жүлдесінің иегері
  • 1991 — Сыпатай батырдың 210 жылдығына арналған республикалық айтыстың жеңімпазы
  • 1992 — «І дүниежүзілік қазақ құрылтайы» халықаралық айтысының жеңімпазы
  • 1993 — «Қазақ халқының үш биі» республикалық айтысының жеңімпазы
  • 1994 — Т. Рысқұлов пен М. Жұмабаевтың 100-жылдығына арналған республикалық айтыстың жеңімпазы.
  • 1995 — Абайдың 150 жылдығына арналған республикалық айтыстың жеңімпазы
  • 1997 — Наурыз мерекесіне арналған алғашқы айтыс жүлдесінің иегері
  • 1998 — Қарасай батырдың 400 жылдығына арналған республикалық айтыстың жеңімпазы
  • 1998 — «Супер дода» республикалық айтысының жеңімпазы
  • 1999 — Жамбыл облысының 60 жылдығына арналған республикалық айтыстың жеңімпазы
  • 1999 — Орталық Азия елдерінің (Өзбекстан, Қырғызстан, Түрікменстан, Тәжікстан және т. б.) ақындары арасындағы халықаралық айтыстың жеңімпазы.
  • 2000 — Бауыржан Момышұлының 90 жылдығына арналған республикалық айтыстың жеңімпазы.
  • 2000 — «Жекпе жек» бірінші республикалық айтысының жеңімпазы
  • 2001 — «III республикалық айтыс» арнайы жүлдесінің иегері
  • 2001 — Бішкек қаласында (Қырғызстан) өткен халықаралық айтыстың жүлдегері.

Марапаттары мен атақтары

өңдеу
  • 1996 — Қазақстан Жастар Одағының Сыйлығы
  • 1998 — Қазақстан Республикасы Үкіметінің «Дарын» Мемлекеттік жастар сыйлығы
  • 2014 — Қазақстан Республикасы Президентінің 2014 жылғы 9 желтоқсандағы Жарлығымен қазақтың ұлттық айтыс өнерін дамытуға қосқан үлесі үшін «Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген қайраткері» құрметті атағымен марапатталды.[10][11]
  • 2018 — ҚР Ақпарат министрлігінің «Ақпарат саласының үздігі» төсбелгісі
  • 2021 — Парасат ордені.[12]

Фильмдер тізімі

өңдеу
  • 1991 — «Мұхамеджанның ақбоз аты»
  • 1996 — «Юность Жамбыла»
  • 2011 — «Дода»
  • 2012 — «Тастандылар»
  • 2015 — «Сергелдең»
  • 2015 — «Көке»
  • 2016 — «Шатқал»
  • 2016 — «Бір келіншек»
  • 2016 — 2019 — «Үлкен үй»
  • 2018 — «Шабдалы»

Дереккөздер

өңдеу
  1. Құрастырушы авторы Асангелді Отаров Бәйдібек баба - Алып бәйтерек ұрпақтарының шежіресі. Шымыр. — Алматы: Издательство Өнер, 2007. — 816 б. — ISBN 978-601-209-017-8.
  2. Мұхамеджан Тазабек: Еуропа қазақтарының басқосуы – бұл да бір қазақтың тойы.
  3. С новой системой оценок пройдет айтыс акынов в Нур-Султане  (орыс.).
  4. ВОСПИТАНИЕ РЕБЁНКА НАЧИНАЕТСЯ С ОТЦА — Сайт телеканала «Aqtóbe».
  5. INFORM.KZ В ДУМК поблагодарили гендиректора «Asyl arna» Мухамеджана Тазабека  (орыс.) (7 ноября 2020).
  6. Ислам в СНГ: Мухамеджан Тазабек: Учитывать особенности нации – требование Ислама.
  7. Ислам в СНГ: Мухамеджан Тазабек: Учитывать особенности нации – требование Ислама.
  8. 30 самых известных и влиятельных мужчин на Фейсбуке  (ағыл.).
  9. Тағабай ҚАСЫМ Мұхамеджан ТАЗАБЕК: Ұлттық кодымыздың тамырын тани білуіміз керек - Шымкент келбеті (ru-ru).
  10. Назарбаев вручил госнаграды в преддверии Дня независимости Казахстана 15 декабря 2014
  11. Указом Президента Республики Казахстана О награждении государственными наградами Республики Казахстан 2014 года
  12. Указ президента РК от 13 декабря 2021 года О награждении государственными наградами Республики Казахстан