Ноу-хау
Ноу-хау (ағылш. know how – қалай екенін білу)[1] – көпшілік әлі біле бермейтін және сауда-саттық тауары бола алатын немесе басқалардың алдында бәсекелі болу үшін пайдаланыла алатын ерекше технологиялар, білімдер, мен қабілеттер.
Әдетте ноу-хау деп басқалар үшін коммерциялық сыр болып табылатын коммерциялық құндылығы бар инновацияларды айтады. Жоғарытехнологиялы экономикада ноу-хау ірі компаниялардың активтерінің маңызды бөлігі болып табылады.
Халықаралық заңнамаларға сәйкес, мекемелер әлдебір өндіріс тәсілін немесе техникалық шешімді жекедара пайдалану үшін екі жолмен сақнана алады – патент немесе коммерциялық сыр арқылы.
Ноу-хау заңды түрде сипатталмағанымен коммерциялық сыр ұғымына кіреді. Патент пен коммерциялық сыр мақсаттары бір – иннофацияларды бәсекелестердің пайдалануына жол бермеу және жекедара пайдасын көру.
Бірақ қорғаныс тәсілдері мүлдем басқа: патенттеу - мәліметтерді ашу және (ауторларының төлеген ақшасымен) одан әрі заң бойынша қорғалуы, басқаларға патент иесінсіз осы шешімді пайдалануы сот арқылы қудалануына дейін. Ноу-хау сыр арқылы да сақтану дегенді білдіреді. Алайда, сырлы мағлұмат мәлім болып қалған жағдайда оны пайдалануға тыйым салу мүмкін емес. Ноу-хау құқығы беймәлімділік сақталғанға дейін ғана болады.[2]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Банк терминдері мен ұғымдарының қазақша-орысша сөздігі. / Ғ. Сейіткасымов, Б. Бейсенғалиев, Ж. Бекболатұлы — Алматы: Экономика, 2006. ISBN 9965-783-20-9
- ↑ Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Әлеуметтану және саясаттану бойынша / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2006. - 569 б. ISBN 9965-808-89-9
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |