Ньоро
Ньоро (баньоро) — Уганда Республикасындағы Альберт көлінің бойын мекендейтін банту тобының халқы. Халқы 1,5 миллионнан астам (2022 жылғы бағалау), оның ішінде Конго Демократиялық Республикасында шамамен 250 000 адам.[1]
Ньоро | |
баньоро | |
Бүкіл халықтың саны | |
---|---|
1,5 млн. | |
Ең көп таралған аймақтар | |
Уганда |
1,2 млн. |
Конго Демократиялық Республикасы |
250000 |
Тілдері | |
Діні | |
дәстүрлі діни нанымдар, христиандық |
Тілі
өңдеуТілі - руньоро тілі, банту тілдерінің тобына жатады. Тілі мен мәдениеті жағынан баторо және баньянколе халықтарына жақын.[2] Жазуы (XIX ғасырдың аяғынан бастап) латын әліпбиіне негізделген.
Діні
өңдеуНьоро арасында жергілікті дәстүрлі діни нанымдар сақталған, христиан діні де тараған.[3]
Тарихы
өңдеу15 ғ-да ньоро Буньора мемлекетін құрды, ал 1896 ж. Британияның ықпалдығындағы Уганданың құрамына кірді.[4].
Кәсібі
өңдеуДәстүрлі кәсібі – мал өсіру (зебу-санга) және қолмен атқарылатын егіншілік (құмай, ямс, тәтті картоп, банан, отарлау кезінде – шай, мақта). Ньоролар – шебер ұсталар мен құмырашылар, геометриялық өрнектелген ыдыстар жасайды (көбінесе ер адамдар). Төсек тоқу, үйге арналған әшекей бұйымдар жасау дамыған.[5]
Өмір салты
өңдеуДәстүрлі қоғамдық ұйымның негізін рулық тайпалық топтар құрайды.
Олар - краалда тұрады. Тұрғын үйлері дөңгелек пішінді.
Дәстүрлі киімдері - бұл белге немесе иыққа айналатын былғары немесе талшық жамылғы.[6]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Ньоро https://bigenc.ru/c/n-oro-ac9246
- ↑ Ньоро https://megabook.ru/article/%D0%9D%D1%8C%D0%BE%D1%80%D0%BE
- ↑ Значение слова НЬОРО в Современном энциклопедическом словаре https://slovar.cc/enc/sovremenniy/1842992.html
- ↑ Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 2 том
- ↑ Народы и культуры Ньор https://travel-journal.ru/ethno/41/1108/(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ народы мира / Ньоро http://www.etnolog.ru/people.php?id=NORO