Нәйла Қапенқызы Нұрланова

Нәйла Қапенқызы Нұрланова (20 желтоқсан 1949 жылы Солтүстік Қазақстан облысы Петропавл қаласында дүниеге келді) – қазақстандық экономист ғалым, қоғам қайраткері.

Өмірбаяны

Білімі

Алматы халық шаруашылығы институтының "Өнеркәсіпті жоспарлау" мамандығына 1967 жылы түсіп 1971 жылы "Экономист" мамандығына бітірді. 1987 жылы экономика ғылымдарының кандидаты,

1994 жылы доцент ғылыми атағын, 1999 жылы экономика ғылымының докторы, 2002 жылы профессор, PhD (USA,2008г.) ғылыми атағын алды.

Негізгі ғылыми қызығушылықтары

• экономикалық ғылымның теориясын, әдіснамасы мен практикасын, оның ішінде макро - және өңірлік экономика проблемаларын зерттеу,
• мемлекеттің инвестициялық-инновациялық және өңірлік саясатын,
• институционалдық қайта құруларды, капитал нарығын, орнықты дамуды, оның қаржылық, инвестициялық және ғылыми-технологиялық қамтамасыз етілуін,
• инновациялық экономиканы, тиімділікті қалыптастыру және іске асыру саласындағы дамыту және ел экономикасы мен оның өңірлерінің бәсекеге қабілеттілігі.
• Мемлекеттік тапсырыстар мен Халықаралық жобалар шеңберінде іргелі, қолданбалы және іздестіру зерттеулерінің бірқатар тақырыптарын орындауға қатысты.

Қызмет жолы

Университетті бітіргеннен соң 1971–1973 жылдары Алматы халық шаруашылығы институтының жас ғылыми зерттеуші қызметін атқарды.

• 1973-1976 жылдары - Алматы халық шаруашылығы институтының аспиранты.
• 1976-1981 жылдары - ҒЗИ еңбек атты Қазақ филиалының кіші ғылыми қызметкері.
• 1981-1992 жылдары - ҚР ҰҒА Экономика институтының кіші, ғылыми, аға ғылыми қызметкері қызметін атқарды.
• 1992-1995 жылдары - ҚР ҰҒА Экономика институтының бөлім меңгерушісі.
• 1995-2017 жылдары - ҚР ҰҒА Экономика институтының директордың орынбасары.
• 2017-2023 жылдары - ҚР ҰҒА Экономика институтының кеңесшісі қызметін атқарды.

Осы ғылыми қызмет жолында 4 э.ғ.д., 19 э.ғ.к. 4 PhD, бірқатар магистрлер дайындады, сондай-ақ 4-PhD докторантының ғылыми жетекшісі.

420-ға жуық ғылыми еңбектерінің авторы.

Н.Қ. Нұрланова ғалым ретінде белсенді жұмыс істейді, соның ішінде соңғы 10 жылда гранттар, іргелі зерттеулер бағдарламалары бойынша (ІЗБ), ғылыми-техникалық бағдарламаларды нысаналы каржыландыру (БНҚ), мемлекеттік тапсырыстар мен халықаралық жобалар шеңберінде 15 астам ғылыми-зерттеу жобаларын орындады.

Атап айтқанда, ол ҚР БҒМ грантык жобаларының ғылыми жетекшісі болды:

• «Қазақстанның өңірлерін индустриялық-инновациялық жаңғыртудың жана моделі» (2012-2014 жж.);
• «Қазақстан аймақтарын дамытуды жаңғырту негізі ретінде жергілікті өзін-өзі баскару жүйесін қалыптастыру» (2013-2015 жж.);
• «Инклюзивті және «ақылды мамандандыру» кағидаттары бойынша Қазақстан экономикасын дамытудағы жана кеністік саясатын қалыптастыру» (2015-2017 жж.);
• «Қазақстанның шекара маңындағы тоқыраған аудандарының экономикасын дамыту тетіктерін әзірлеу» (2019-2020 жж.);
• "Қазақстан қалаларының экономикасы мен әлеуметтік ортасы тұрақтылығының рейтингтік бағасы" (КР БжҒМ гранты ИРНАР08955816, 2020-2021жж.);
• "Экономиканың құлдырауын енсеру жағдайында Қазақстанның инклюзивті өңірлік дамуының басымдықтары мен тетіктері" (ҚР БжҒМ гранты ИРНАР09259004, 2021-2023жж.).

Марапаттары

• ҚР БҒМ "Ғылымды дамытудағы еңбегі үшін" төс белгісі (2005ж.)
• ҚР БҒМ Құрмет грамотасы (2012ж.)
• Медаль "Еңбек жолындағы тиімділігі үшін" (2013ж.)
• ҚР "Еңбек Ардагері" медалі (2016ж.)
• "Құрмет" ордені (2022ж.)
• ҚР БҒМ стипендиаты (2016-2017 жж.)

Халықаралық марапаттары

• "Award of Excellence" (2018ж.)
• "Distinguished Research Award" (2018ж.)
• "Best Paper Award" (2018ж., 2023ж.)
• «Science. Technology and Humanities for Sustainability of Business. Economic and Cultures» (2018 r.).

Авторлық куәліктері:

• "Қазақстан өңірлерінің даму әлеуетін және экономикалық мамандануын бағалаудың әдістемелік негіздері мен практикасы". (№2953; 29.12.2016).
• "Қазақстан экономикасының инклюзивті даму және "ақылды" мамандану қағидаттарына көшу алғышарттарын бағалау" (№2954; 29.12.2016).
• "Шекара маңы аудандарының экономикасы: даму мәселелері мен перспективалары (Алматы облысының мысалында)" туындысына (монография қолжазбасы) халықаралық авторлық куәлік, № ЕС-01-002626 26.12.2019 ж.

Ғылыми еңбектер

• «Формирование и использование инвестиций в экономике Казахстана (стратегия, эффективность, механизм)» тақырыбында докторлық диссертация қорғады.
• "Қазақстанның орнықты дамуының өңірлік парадигмасы: теория мен практика мәселелері". - Алматы. - 2010. - 20п.л.
• Конкурентоспособность регионов Казахстана: потенциал и механизмы повышения Под ред. Н.К. Нурлановой. - Алматы, ИЭ КН МОН РК, 2012. 285с. (авторские 6-28, 35-58, 75-136, 178-225).
• Моногорода Казахстана: методические основы оценки состояния и направления развития /Под.ред. Н.К. Нурлановой. Алматы: ИЭ КН МОН РК. - 2014. - 256 с.
• Формирование системы местного самоуправления в Казахстане: особенности и перспективы /монография / под ред. Н.К. Нурлановой Вена, Австрия: ассоциация перспективных ключевые исследований и высшего образования «Восток-Запад», - 2015. – 208 с.
• Политика пространственного развития экономики Казахстана: новые принципы, приоритеты и механизмы реализации. Коллективная монография /под ред. А.А. Сатыбалдина, Н.К. Нурлановой. Алматы, 2017. - 484c.
• Экономика приграничных районов: проблемы и перспективы развития (на примере Алматинской области Казахстана) /Монография /под ред. академика НАН РК А.А. Сатыбалдина, Н.К. Нурлановой. - Алматы: ИЭ КН МОН РК.-2020.-348c.
• Формирование наукоемкой экономики и развитие институциональных реформ в Казахстане, /под ред. Н.К. Нурлановой. Вена, Австрия: ассоциация перспективных исследований и высшего образования «Восток-Запад». 2015. 636 с.