Олександр Станіславович Сирський

украиналық әскери қайраткер, генерал-полковник

Олександр Станіславович Сирьский (орыс. Александр Станиславович Сырский; 26 шілде 1965, Владимир облысы, РКФСР) — украиналық әскери қайраткер, генерал және 2024 жылғы 8 ақпаннан бері қызметтегі Украина Қарулы күштерінің Бас қолбасшысы.[1] Бұрын ол 2019 жылдан 2024 жылға дейін Украина Құрлықтағы әскерлерінің қолбасшысы болды.

Олександр Сирський
укр. Олександр Сирський
Олександр Станіславович Сирський
Ресми портреті, 2021 жыл
Лауазымы
Ту
Ту
Украина Қарулы күштерінің Бас қолбасшысы
Ту
Ту
8 ақпан 2024 жылдан бастап
Президент Володимир Зеленський
Премьер-Министр Денис Шмигаль
Ізашары Валерій Залужний
Ту
Ту
Украина Құрлықтағы әскерлерінің қолбасшысы
Ту
Ту
5 тамыз 2019 — 11 ақпан 2024
Президент Володимир Зеленський
Премьер-Министр Володимир Гройсман
Олексій Гончарук
Денис Шмигаль
Ізашары Сергій Попко
Ізбасары Олександр Павлюк
Өмірбаяны
Білімі 1) Мәскеу жоғары әскери командалық училищесі
2) Украина ұлттық қорғаныс университеті
Дүниеге келуі 26 шілде 1965 (1965-07-26) (59 жас)
Новинки, Ковров ауданы, Владимир облысы, РКФСР, КСРО
Туған кездегі есімі орыс. Александр Станиславович Сырский
Балалары 2
Әскери қызметі
Қызмет еткен жылдары 1986 жылдан бастап
Құрамында болды  КСРО (1986–1991)
 Украина (1991–)
Әскер түрі Украина Құрлықтағы әскерлері
Атағы генерал
Шайқасы Орыс-украин соғысы
Марапаттары

Ресейдің Украинаға басып кіруі кезінде Сирський Киев үшін шайқаста қолбасшылық етті. Ол 2022 жылғы қыркүйекте Харьков қарсы шабуылында[2] және 2023 жылы Бахмут үшін шайқаста қолбасшы болды.[3]

Өмірбаяны

өңдеу

Ерте жылдары және білімі

өңдеу

Сирський 1965 жылғы 26 шілдеде,[4] кеңестік Ресейдің Владимир облысындағы Новинки ауылында,[5] әскерилер отбасында[6] дүниеге келген. Сирьскийдың жанұясы — этникалық орыстар. 2023 жылғы жағдай бойынша оның ата-анасы мен ағайындысы Ресейде тұрған.[7][8][9][10]

1980 жылы, Сирьский 15 жаста болғанда, оның әкесі кеңестік Украинаның Харьков қаласына КСРО Қарулы Күштері қатарында қызмет етуге жіберілді.[11] Сирський Харьковтағы орта мектепті бітіріп, Кеңес Одағының жетекші жоғары әскери оқу орны болған Мәскеу жоғары әскери командалық училищесіне оқуға түсті. 1986 жылы оқуды бітіргеннен кейін Сирський кеңестік артиллериялық корпусқа қызметке орналасты. 1991 жылы Кеңес Одағы тарағанға дейін Сирський Ауғанстанда, Тәжікстанда және Чехословакияда қызмет етті.[12]

КСРО ыдырауынан кейін Сирськийдың Чугуевтегі әскери бөлімі украиналық қолбасшылыққа ауыстырылды да, ол тез арада полк командирі лауазымына (полковник шеніне тең) көтерілді.[13] 1996 жылы ол Украина ұлттық қорғаныс университетін, 2005 жылы сол университеттің магистратурасын тәмамдаған.[14]

2000 жылдардың басында ол Белая Церковь қаласында орналасқан 72-механикаландырылған бригаданың командирі болып, генерал-майор шеніне дейін көтерілді.[4] 2007 жылы Украина Қарулы күштері Бас штабының бастығы — Біріккен Жедел қолбасшысының бірінші орынбасары болып тағайындалды. 2011–2012 жылдары ол Әскери ынтымақтастық және бітімгершілік операциялар бас басқармасының бірінші орынбасары болды.[15] 2013 жылы ол НАТО-ның Брюссельдегі штаб-пәтерінде қызмет етті.[11]

Донбастағы соғыс

өңдеу

Шығыс Украинадағы соғыстың басында ол антитеррорлық операциялар штабының бастығы болды.[16] Атап айтқанда, Дебальцево шайқасы кезінде антитеррорлық операция күштерінің бас қолбасшыларының бірі болды. 2015 жылғы қыста ол Украина Қарулы Күштері Бас штабының бастығы Віктор Муженкомен бірге қалаға барған. Ол Углегорскідегі, Редкодуб ауылындағы шайқастарды және Логвиновоны қайтарып алу әрекетін сәтсіз жүргізді. Ол сондай-ақ Дебальцеводан украин әскерін шығаруды үйлестірді.[17]

Олександр Сирський ІІІ дәрежелі Богдан Хмельницкий орденімен марапатталып, Дебальцево шайқасында көрсеткен ерлігі үшін кейін генерал-лейтенант шенін алды.[18][17] 2016 жылы ол Донбастағы түрлі украиналық қауіпсіздік күштерінің жедел әрекеттерін үйлестіретін Украина Қарулы Күштерінің Біріккен жедел штабын басқарды. 2017 жылы ол Украинаның шығысындағы бүкіл антитеррорлық операцияның қолбасшысы болды. Кейінірек оның орнын Біріккен күштер операциясы ауыстырды.[19][20]

2019 жылғы 5 тамызда Сирський Қарулы Күштерге бағынышты Украина Құрлықтағы әскерлерінің қолбасшысы болып тағайындалды.[21][22] 2020 жылғы 23 тамызда оған генерал-полковник шені берілді.[23]

Ресейдің Украинаға басып кіруі

өңдеу

Ресейдің Украинаға басып кіруі барысында Сирський Киев қорғанысын өз қолына алған адамдардың бірі болып, соған басшылық етті.[24]

2022 жылғы сәуірде Сирськийға еңбегі үшін Украина батыры атағы берілді. 2022 жылғы қыркүйекте Сирський сәтті болған Харьковтағы қарсы шабуылдың архитекторы болды деп хабарлады.[25][26]

Соғыс кезінде Сирський Бахмут үшін шайқас кезінде украиналықтардың елеулі шығындарына әкелген кеңестік үлгідегі қанды әскери тактиканы ұстанғаны үшін сынға ұшырады[27] және «Генерал 200» деген лақап атқа ие болды (Кеңес әскери кодексіндегі әскерилердің өлімін білдіретін Груз 200 кодтық сөзіне сілтемесі).[27]

2024 жылғы 8 ақпанда Украина президенті Володимир Зеленський Залужный мен Зеленский арасындағы келіспеушілік туралы бірнеше айға созылған жорамалдардан кейін Валерій Залужнийны Украина Қарулы күштерінің бас қолбасшысы лауазымынан алып тастап, орнына Сирськийды тағайындады.[28]

2024 жылғы 17 ақпанда Олександр Сирський бас қолбасшы ретіндегі өзінің алғашқы маңызды шешімін жасады; ол «қоршауға алынбау және қызмет көрсету персоналының өмірі мен денсаулығын сақтау» үшін Украина әскерлерін Авдеевкадан «оңайлы шептерге» толығымен шығаруды бұйырды.

Сол жылғы 28 сәуірде ол Украина күштерінің Донецк облысындағы Бердычи, Семёновка және Новомихайловка ауылдарынан позициялардың жарамсыз болуына байланысты шегінгенін хабарлады.[29][30]

2024 жылғы 24 шілдеде британдық газетке берген сұхбатында Сирський Украина «1991 жылғы халықаралық мойындалған шекараларға жету үшін қолдан келгеннің бәрін жасауға» бел буатынын айтты.[31]

Өз өмірі

өңдеу

Сирський украин әйеліне үйленген[32] және екі ұлы бар. Олардың бірі асырып алынған және Аустралияда тұрады.[33][32]

Әскери атақтары

өңдеу

Марапаттары

өңдеу

Дереккөздер

өңдеу
  1. Walker, Shaun Volodymyr Zelenskiy fires top Ukraine army commander  (ағыл.). The Guardian (8 February 2024). Тексерілді, 8 ақпан 2024. Мұрағат көшірмесі 8 ақпанның 2024 Wayback Machine мұрағатында
  2. Ministry of Defence of Ukraine [@DefenceU] (10 September 2022). "[...] The Commander of Ukrainian Land Forces, Hero of Ukraine, Colonel General Oleksandr Syrskyi is leading the Ukrainian offensive in this sector. [...]" (Tweet). Archived from the original on 2022-09-11. Retrieved 2022-09-11 – via Twitter.
  3. Five facts about Oleksandr Syrskyi, Ukraine's new army chief. Reuters (8 ақпан 2024).
  4. a b Сьогодні святкує ювілей Командувач Сухопутних військ ЗС України  (укр.). Defense Express (26 шілде 2020). Тексерілді, 23 қараша 2021. Мұрағат көшірмесі 23 қарашаның 2021 Wayback Machine мұрағатында
  5. Who is Oleksandr Syrsky, the head of Ukraine's ground forces?, The Economist (8 маусым 2023).
  6. "War mathematician." Who is the new Commander-in-Chief of the Armed Forces of Ukraine Alexander Syrsky. BBC Russian Service (9 ақпан 2024).
  7. "Его называют мясником". Что станет с ВСУ после ухода Залужного  (орыс.) (9 февраля 2024).
  8. Родители нового главкома ВСУ Сырского до сих пор живут в России  (орыс.). Московский комсомолец (8 февраля 2024).
  9. Демченко, Владимир. Сырский пробовал перевестись в Российскую армию. Но испугался воевать в Чечне  (орыс.), Комсомольская правда (9 февраля 2024). Тексерілді 16 тамыздың 2024.
  10. Березин, Иван Зеленский утвердил указы о вводе Сырского в состав Ставки и СНБО. Главный региональный (10 ақпан 2024).
  11. a b Who is Oleksandr Syrsky, the head of Ukraine's ground forces?  (ағыл.). The Economist (8 June 2023). Тексерілді, 17 тамыз 2024. Мұрағат көшірмесі 2 шілденің 2023 Wayback Machine мұрағатында
  12. Christopher Miller; Ben Hall Who is Oleksandr Syrsky, Ukraine's new top military commander?  (ағыл.). Financial Times (8 February 2024). Тексерілді, 9 ақпан 2024.
  13. Полководец Сырский. Чем известен командующий Сухопутными войсками Украины  (орыс.). РБК-Украина (29 сентября 2022). Тексерілді, 29 қыркүйек 2022. Мұрағат көшірмесі 29 қыркүйектің 2022 Wayback Machine мұрағатында
  14. Zakharchenko, Kateryna Oleksandr Syrsky: A Quick Guide to Ukraine's New Commander-in-Chief. Kyiv Post (9 ақпан 2024).
  15. «Генерал 200» и «бахмутский мясник»: что известно о новом главкоме ВСУ Александре Сырском  (орыс.). Коммерсантъ (9 февраля 2024). Тексерілді, 9 ақпан 2024.
  16. Порошенко призначив Олександра Сирського новим командувачем ООС: що про нього відомо  (укр.). 24 Канал (6 мамыр 2019). Тексерілді, 6 желтоқсан 2021.
  17. a b Новий командир на Донбасі: що відомо про генерала Сирського  (укр.), BBC News Україна. Тексерілді 6 желтоқсанның 2021.
  18. УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №144/2015  (укр.). Украина президентінің ресми сайты. Тексерілді, 6 желтоқсан 2021.
  19. Операцію Об'єднаних сил замість Наєва очолив Сирський – Новинарня  (укр.). novynarnia.com (6 мамыр 2019). Тексерілді, 6 желтоқсан 2021.
  20. Призначення нового командуючого ООС генерала Сирського: хто він і що це означає?  (укр.). ukrinform.ua (7 мамыр 2019). Тексерілді, 6 желтоқсан 2021.
  21. УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №578/2019  (укр.). Украина президентінің ресми сайты. Тексерілді, 6 желтоқсан 2021.
  22. Олександр Сирський, командувач Сухопутних військ ЗСУ, генерал-полковник  (укр.). ukrinform.ua. Тексерілді, 6 желтоқсан 2021.
  23. a b УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №346/2020  (укр.). Украина президентінің ресми сайты. Тексерілді, 11 қыркүйек 2022.
  24. Sonne, Paul; Khurshudyan, Isabelle. Battle for Kyiv: Ukrainian valor, Russian blunders combined to save the capital, The Washington Post (24 тамыз 2022). Тексерілді 27 қыркүйектің 2022.
  25. Oleksandr Syrskyi, o coronel-general que está a orquestrar a contraofensiva na Ucrânia  (порт.) (11 қыркүйек 2022).
  26. Russia Confirms Flight of Troops from Ukraine's Kharkiv Area  (ағыл.), Bloomberg.com (10 September 2022). Тексерілді 17 ақпанның 2024.
  27. a b Zaluzhny is out, the 'butcher' is in. Politico (8 ақпан 2024). Тексерілді, 9 ақпан 2023.
  28. Ukraine replaces army chief in shakeup at difficult time in war with Russia, Reuters (8 ақпан 2024).
  29. Hodunova, Kateryna. Syrskyi: Ukrainian forces retreat from 3 villages in Donetsk Oblast, The Kyiv Independent (28 сәуір 2024). Тексерілді 28 сәуірдің 2024.
  30. Dan Peleschuk; Tom Balmforth Ukraine pulls back from three villages in east, Zelenskiy pleads for weapons  (ағыл.). Reuters (28 April 2024). Тексерілді, 28 сәуір 2024.
  31. Harding, Luke; Mamo, Alessio. 'I know we will win – and how': Ukraine's top general on turning the tables against Russia, The Guardian.
  32. a b Волочится за россиянками и прячет сына от войны: стыдные факты о главкоме ВСУ Сырском. 78.ru (9 ақпан 2024).
  33. "Иди ты нахрен, подлец": сын нового главкома ВСУ Сырского не общается с отцом. ug.tsargrad.tv (10 ақпан 2024).
  34. Про присвоєння військових звань  (укр.). Верховна Раданың ресми сайты. Тексерілді, 14 шілде 2023.
  35. Про присвоєння військових звань  (укр.). Верховна Раданың ресми сайты. Тексерілді, 14 шілде 2023.
  36. Үлгі:Https://www.president.gov.ua/documents/5802024-51893
  37. УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №144/2015  (укр.). GOV.UA. Тексерілді, 11 қыркүйек 2022.
  38. УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №145/2022  (укр.). GOV.UA. Тексерілді, 11 қыркүйек 2022.
  39. УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №213/2022  (укр.). Украина президентінің ресми сайты. Тексерілді, 11 қыркүйек 2022.
  40. УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №533/2022  (укр.). Украина президентінің ресми сайты. Тексерілді, 11 қыркүйек 2022.
  41. УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №861/2022  (укр.). Украина президентінің ресми сайты. Тексерілді, 1 шілде 2023.