Омар мен Тұр күмбезі

Омар мен Тұр күмбезі — архитектуралық ескерткіш. Маңғыстау облысының Бейнеу ауылынан шығысқа қарай 20 км жерде. 1897 жылы жергілікті тастан тұрғызылған. Сәулетшілері – ағайынды Өмір мен Дүйсен Қаражүсіпұлдары.

1982 жылы Қазақ КСР-нің тарихи және мәдени маңызы бар ескерткіштер қатарына еніп, мемлекет қорғауына алынды.

Сипаттамасы

Күмбез шаршыланып (6,15х5,70 м) келген, биіктігі 8,21 м. Ескерткіштің жалпы құрылымы цилиндр пішінді мойындыққа қондырылған дулыға іспетті күмбезден құралады. Күмбез және мойындық ескерткіштің ұзына бойлық көлденең білігін ұстап тұратын 4 сәндік элементтер арқылы біріктірілген. Қабырғалары тайыз ойынды қуыстармен нақышталып, үш жағынан сәндік тақта орнатылған. Бұл құрылыс алдыңғы бетіндегі негізгі пештақпен үндестік тапқан. Ескерткіштің іші сыртқы архитектуралық шешімге сай нақышталған. Бетіне қашап ою-өрнек, түрлі суреттер (қару-жарақ, етік, кебіс, кебеже, аққұман, самауыр, тостаған, кесе, дастарқан, т.б.) салынып, әр түсті бояулармен сырланған.

Кесенеде жерленгендер

• Омар Каратауұлы (1920 жылы 68 жасында қайтыс болды). Руы - адай (шонай);
• Төрекеш Турұлы (1918 жылы қайтыс болды). Руы - адай (шонай);
• Бейнеу Омарұлы (60 жасында қайтыс болды). Руы - адай (шонай);
• Жамал Нұрқызы (1905—1969). Омар Қаратауұлының немересіРуы - адай (шонай).