Бейнеу
Бейнеу — Маңғыстау облысы Бейнеу ауданындағы ауыл, темір жол бекеті, аудан және Бейнеу ауылдық округі орталығы.
Ауыл | |
Бейнеу | |
Әкімшілігі | |
---|---|
Ел | |
Статусы |
аудан орталығы |
Облысы | |
Ауданы | |
Ауылдық округі | |
Тарихы мен географиясы | |
Координаттары |
45°19′00″ с. е. 55°12′00″ ш. б. / 45.31667° с. е. 55.20000° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 45°19′00″ с. е. 55°12′00″ ш. б. / 45.31667° с. е. 55.20000° ш. б. (G) (O) (Я) |
Құрылған уақыты |
1916 |
Климаты |
Континентті |
Уақыт белдеуі | |
Тұрғындары | |
Тұрғыны |
▲ 57 693[1] адам (2023) |
Сандық идентификаторлары | |
Телефон коды |
+7 72932 |
Пошта индексі |
130100 |
Автомобиль коды |
12 |
Бейнеу шекарасы
| |
Ортаққордағы санаты: Бейнеу |
Қазақстандағы халық саны ең көп ауыл – Бейнеу ауылы болып саналады.[2][3]
Тарихы
Іргесі 1916 жылы қаланған. 1948–1963 жылдар аралығында Бейнеу өңірін игерудің бірінші кезеңі аяқталады. Екінші кезең 1963 жылы Мақат-Маңғыстау, Бейнеу-Қоңырат теміржолдарының салынып, пайдалануға берілуінен бастау алады. Бұрынғы «Жібек жолы» торабы қайтадан ел мен елді жалғастыратын, араластыратын күретамырға айналды. Бейнеу стансасының бағы жанып, тоғыз жолдың торабы, Орта Азияға шығатын Қазақстанның қақпасы атанды.
Теміржол стансасы негізінде Бейнеу поселкесі қалыптаса бастады. 1965 жылғы 26-шы қаңтарда Гурьев облыстық кеңесі атқару комитетінің «Ембі ауылдық кеңесінің орталығын көшіру туралы» №17 қаулысына орай, Ембі ауданының Молқат елді мекенінде болған ауылдық кеңес Бейнеуге көшіріледі. Сол жылы өткен жергілікті Кеңестердің сайлауынан кейін, ауылдық кеңестің атауы Бейнеу поселкелік кеңесі болып өзгертілді. Ауылдық кеңестің ілкі қалыптасуына басшылық жасаған төраға Мұрын Ысмағұлов Боранқұл поселкелік Кеңесіне төраға болып кетеді де, сайлаудан кейін аты өзгерген Бейнеу поселкелік кеңесіне Шанықұл Иманбаев төраға болып сайланады.
Бұған дейін Ембі ауданына қараған Бейнеу поселкелік кеңесі 1967 жылдың 16-шы тамызынан бастап Маңғыстау ауданы қарамағына беріледі. Бейнеу поселкесінің жан-жақты қалыптасуына елеулі еңбек сіңірген адам – Ш. Иманбаевтан кейінгі төраға, Ұлы Отан соғысының ардагері Ш. Шыңғысов, одан кейін Нұрбай Жақашев, Оңғарбай Дәулетбаев, Жұлдызбай Есбосынов, Жеткізген Рзаевтар төрағалық етті. Кейін әкімшілік басқару жүйесі қалыптасқанда, М. Сейілханов әкім болады да, беріректе Қ. Әбілшеев, А. Ұлықпанов, Д. Жоламанов басшылық етті.
Орталық Азия газ құбыры желісі тартылып, компрессор стансасының орналасуы, Бейнеу поселкесінің өсуіне зор әсерін тигізді. Газшылар Бейнеу мен Боранқұл ауылдарын сәнді ғимараттармен әрлей түсті. Айналасы он жылдың ішінде Бейнеу теміржолшылардың, газ бен мұнай тасымалдаушылардың, құрылысшылардың көшелері көк желекке толы қала типті мекеніне айналды. 1969-шы жылы Сам өңірін өріске толтырған мал фермаларының негізінде Маңғыстау кеңшары (директоры Таушан Қорбақов) құрылды.
Халқы
1970 | 1979 | 1989 | 1999 | 2009[4] | 2019[5] | 2021[6] |
---|---|---|---|---|---|---|
4244 | ▲8382 | ▲11913 | ▲14299 | ▲32452 | ▲53286 | ▲55842 |
Инфрақұрылымы
Бейнеуде Орта Азия – Ресей газ құбырының компрессорлық станциясы, магистральдық мұнай құбырының және су құбырының мұнай және су айдау станциялары, тағы басқа тұрмыстық қызметтердi көрсету орындары бар. Атамекен орта мектебіне қосымша құрылыс, 140 орындық екі балабақшалары салынды.
Бейнеу санаторлық балабақшасына, орталық стадионға, Балауса балабақшасының темір шарбағына, Ж.Қалдығараев, Ы.Алтынсарин атындағы орта мектептерінің, Қ.Бақтыбайұлы атындағы өнер мектебінің, Бейнеу гимназиясы, «Ұстаздар үйі» ғимараттарына, Бейнеу балалар және жасөспірімдер спорт мектебі ғимаратына жөндеу жұмыстары жүргізілді.
Ауылда 160 орындық дене шынықтыру – сауықтыру кешенін, спортзал ғимаратын құру жоспарлануда.
2015 жылы ауылдағы шаруа қожалықтары мен жеке тұрғындардың есебінде қой мен ешкі – 25396 бас, жылқы – 995 бас, түйе – 4700 бас, сиыр – 1569 бас болып отыр. Бейнеу ауылындағы М.Жұмабаев көшесіндегі мал базардың ғимаратына және шатырына жөндеу жұмыстары өтті.[7]
Галерея
-
Стелла
-
Орталық көше
-
Әкімшілік
-
Мұражай
-
Арна қонақ үйі
-
Аудандық әкімшілік
-
Бейнеу
-
Мәдениет үйі
-
Бейнеу
-
Бейнеу
Дереккөздер
- ↑ Қазақстан Республикасы халқының жынысы және жергілікті жердің типіне қарай саны (2023 жылғы 1 қаңтарға)
- ↑ Қазақстандағы халық саны ең көп ауыл қайсы? — massaget.kz
- ↑ Қазақстандағы халық саны ең көп ауыл жайлы не білеміз? — turkystan.kz(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ a b 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том Мұрағатталған 8 желтоқсанның 2019 жылы.
- ↑ 2019 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2019. 1 том Мұрағатталған 20 қыркүйектің 2021 жылы.
- ↑ 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары
- ↑ Ақжігіт ауылдық округі әкімінің есебі Мұрағатталған 13 наурыздың 2017 жылы.