Оптимум заңы

Оптимум заңы немесе Оңтайлық заңы (экологияда) — қандай фактор болса да оның күшінің өзгеруіне түрлердің қарсы реакциясын қамтып көрсететін заңның бірі.

Бұл заңды В. Шелфордтың (1913 ж.) ашқан Шыдамдылық (толеранттық) заңы деп те атайды. Организмдердің тіршілігіне қолайлы әсер тигізетін әр фактордың өзіне тән белгілі шама аралығы болады. Оны оңтайлы белдемі дейді. Осы өлшемнен әсер күші не жоғарлап, не төмендеп ауытқыса организмнің тіршілік қабілеті төмендейді (пессимум белдемі). Егер де фактор әсері түрдің максималдық немесе минималдық тіршілік мүмкіншілігінен асып кетсе, онда организмдер өледі. Факторлардың жоюға апаратын шамаларын аумалы күй нүктесі деп атайды. Ал организмнің белгілі бір орта факторының жағымсыз әсер-ықпалына төзімділік қабілетін шыдамдылық дейді. Барлық организмдер әсер-ықпал факторының экологиялық минимумымен және экологиялық максимумымен сипатталады.