Орда мешіттері

Орда мешіттері - жергілікті халықтың діни рәсімдер өткізіп, ғибадат ететін орны. Оның ғимараты еуропалық архитектуралық үлгісімен бой көтеріп, есік алдына 6 колонналы шағын терасса тұрғызылған. Ортадағы екі колонна тұсынан ішке кіретін есік орнатылған. Терассаның ортаңғы төрт колоннасың ұзындығымен қамтитын 5 сатылы баспалдағы болған. Мешіт үйінің шатыры жасыл түсті қаңылтырмен қапталып, оның дәл ортасынан азан шақыратын биік, күмбезді мұнара шығарылған. Мұнара жалпақ, 4 бұрышты төменгі және 6 қырлы, жіңішкелеу жоғарғы бөліктерден тұрды. Оның төбесін 6 колонналы жасыл түсті күмбез көмкеріп, оның ұшарбасына алтындалған жарты Ай қадалған. Мешіт үйінің екі үлкен бөлмесі болған, 1888 ж.

Ордада бұрынғы хан мешітінің орнына екінші мешіт тұрғызылған. Оны жергілікті тұрғындар «қазақ мешіті» деп атаған. Бөренеден қиып салынған бұл ғимараттың ұзындығы 60 м, ені 20 м, биіктігі (мұнарасына қадаған жарты ай кескінін қоса есептегенде) 25 м. Оның намаз оқушыларға арналған 1 үлкен бөлмесі және имам үшін бөлінген шағын құжырасы болған. 1920 ж. жергілікті Кеңес өкіметті мешітті жауып, мектеп үйіне айналдырған.

1931 ж. оның биік мұнарасы мен ай белгісін «қызыл белсенділер» құлатып тастаған. Ұлы Отан соғысы жылдары ол босқындар жатақханасы, кейін Пионерлер үйі, орта мектептің спорт залы ретінде пайдаланылды. 1969 ж. күрделі жөндеу барысында ол белгісіз жағдайда өртеніп кетті. Сонымен бірге Ордада 1895 ж. салынған «татар мешіті» де болған. Ол 1935 ж. өртеніп кеткен.