Пангея
Пангея (көне-грек: Πανγαῖα — «барлықжер») — өте үлкен суперконтинент,полеозойдың аяғында және мезозойдың бас кезінде Жердің барлық құрлығын біріктіріп тұрды деуге болады. Есімін Альфред Вегенер ұсынған болатын.
Пангеяның өзгеру кезеңінде өте ерте континенттердің қақтығысу әсерінен тау жүйелері пайда болды.Олардың кейбіреулері біздің кезімізге дейін жетті,мысалы Орал және Аппалачи таулары.Бұл таулар қазіргі биік әрі жас Еуропадағы Альпі және Солтүстік Америкадағы Кордильера,Оңтүстік Америкадағы Анды мен Азиядағы Гималай тауларынан әлде қайда кәрі.Өте ұзақ миллиондаған жылдар бойғы қоршаған орта әсерінен Орал және Аппалачи қатты бұзылған және өте аласа.
Пангеяны қоршап жатқан алып мұхит Панталасса деген атты алады.
Пангея перм кезеңінде пайда болды және триастың соңында бұзылды. Шамамен 200-210 миллион жыл бұрын екі континентке ажырады.Солтүстік континент Лавразия соңынан Еуразия мен Солтүстік Америкаға бөлінген және оңтүстік континент Гондвана соңынан Африка,Оңтүстік Америка,Үндістан,Австралия және Антарктидаға бөлінген.
Негізінде суперконтиненттер бұдан бұрын да болғанын ескеру қажет.Мысалы 750 миллион жыл бұрын өзгеріп кеткен Родиния континенті.
Кейбір деректер бойынша болашақта континенттер тағы да бір Пангея Ультима атты суперконтинентке жиналады деген болжам бар.
Дереккөздер
өңдеу
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Сілтемелер
өңдеуhttps://sites.google.com/site/civilizacium/home/civilizacium/pangea Мұрағатталған 17 маусымның 2015 жылы.
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |