Певцов Михаил Васильевич

Певцов Михаил Васильевич (2.6.1843, Новгород губ. — 10.3.1902, Петербург) — Орталық Азияны зерттеуші, орыс саяхатшысы, генерал-майор. 1876 жылы Шығыс Жоңғарияға, 1876 — 79 жылы Моңғол Алтайы мен Гобиге саяхат жасады. Саяхатшының “Жоңғария саяхатының жол жазбалары”, “Моңғолияға және Ішкі Қытай провинцияларына саяхат жазбалары” деген еңбектерінде бұл аудандардың тұңғыш геогр. сипаттамасы берілді. Орталық Азияны зерттеуге жасақталған бесінші экспедицияны басқарып, 1889 — 90 жылдары Қашқар және Куньлуньға бағыт алды. Экспедиция құрамындағы В.Роборовский, П.Козлов және Т.Богдановичтармен бірге өздері жүріп өткен 10250 км жолды “Шығыс Түркістан мен Тибеттің солтүстік шетінің” картасына түсірді. Певцов серіктерімен бірге Тұрфан қазаншұңқырының батыс бөлігі — Тоқсын ойысын ашты; тау жыныстарының, өсімдіктер мен жануарлардың орасан зор коллекциясын жинады. Жиналған материалдар “М.Певцовтың басқаруымен 1889 — 1890 жылдары атқарылған Тибет экспедициясының еңбектері” деген атпен жарияланды (1 — 3 бөлімдер, СПб., 1892 — 1896). Певцов биіктіктегі бірдей екі жұлдызды бақылау арқылы геогр. ендікті анықтау әдісін ашты, барометрлік нивелирлеу тәсілдерін пайдаланды. Оның есімімен Алтайдағы мұздық аталған.

Дереккөздер

«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VII том