Пристав

Пристав - орыс кінәздіктері мен Патшалық Ресейдегі жазаның орындалуын қадағалайтын полицейлік іздеу, тергеу органы. Көне орыс жазба дерегі «Русская правдада», 16 ғасырда жазылған Приставтық сот грамотасында кінәздің қызметшілері әскери приставтар жұмысын атқарғаны туралы жазылады. Бұл деректерде Приставтың шағымданушымен бірге еш кедергісіз бөтен кісінің иелігіне кіруге, борышкерді іздеп және оның мүлкін тәркілеуге, сондай-ақ ұры, борышкер немесе туыстары қарсылық көрсетіп жатса күш қолдануға, тіпті өлтіруге құқықты екендігі айтылады. 1717 жылы Петр I жарлығымен құрылған Урядный Приставтар Ресей мемлекетінің жоғары лауазымды қызметкерлері мен билік органдарының шешімдерін атқарушы болды. Олар қатаң үлгідегі киім киді. 1738 жылы Анна Ивановнаның билік құрған дәуірінде Приставтар департаменттер болып өзгертілді. Осымен бір уақытта Приставтың (урядниктердің) қызмет киімі әскери қара көк түсті униформаға өзгертіліп және күнделікті жұмыста қылыш тағып жүруі міндеттелді. 1786 жылы Екатерина II Приставтарды сот шешімдерін орындаушы полицейлік және күзетші Приставтар етіп екіге бөлді. 1864 жылы 20 қарашада император Александр II жарлығымен Соттық Жарғы қабылданды, мұнда сот шешімдерін орындау сот Приставына жүктелді. 1917 жылы Сот Приставтары институты жойылды. Приставтар қазақ даласында исламдық, түрікшілдік бағыттағы әдебиеттердің тарап кетпеуін қадағалады және осы мақсата ұлт зиялыларын қатаң бақылауда ұстады. 1997 жылы арнайы федералдық заң қабылданып, РФ-нда Приставтар институты қалпына келтірілді.