Просодия, просодика
Просодия, просодика (грек,prosodiaекпін, кайырма) бірнеше мағына білдіреді:
- сөйлеудін барлык бөлшектерінде (буын, сөзтіркесі, синтагма, фраза, мәтін) көрінетін, мағынаны ажыратуда мәні бар фонетикалык күралдар жүйесі. Оның негізгі элементтері: сөйлеу әуезі, екпін, тембр (әуен), ритм, сөз тоны. Бүл жағынан Просодия интонацияға синоним ретінде карастырылады. Просодия терминін колдану мәтінге деген кызығушылыкартуына байланысты 20 ғ. 70 жж. кеңейе бастады;
- сөйлеудің фонетикалык супрасегменттік сипатының жалпы атауы. Мунын мәні кабылдау (восприятие) (тон жоғарылығы, дауыстау, оның ұзактығы) және физикалық (негізгі тонның жиілігі, каркындылык) деңгейімен байланысты. Бұл мағынада Просодия функционалдык категорияларды білдіру үшін колданылатын интонацияға карама-карсы койылады;
- сөйлеу сегменттерін ажырату не біріктіру (тонды жоғарылату не төмендету, екпін кою, кідіріс жасау, каркынды өзгерту) сиякты сөйлеуге кажетті супрасегменттік күралдардын атауы. Бұл мағынада Просодия өлең сөзді талдауда колданылады;
- буынды сипаттайтын фонетикалық күралдар жүйесі дегенді білдіреді.[1]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Тіл білімі терминдерінің түсіндірме сөздігі — Алматы. «Сөздік-Словарь», 2005 жыл. ISBN 9965-409-88-9
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
| Бұл мақалада еш сурет жоқ.
Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |