Пуну (халық)
Пуну — Габонның оңтүстігіндегі және Конго Республикасының көршілес аудандарындағы халық. Туысқан сира, сангу, лумбу, бвизи халықтарымен бірге Габонда 130 мың адам, Конгода 50 мың адам тұрады.[1]
Пуну | |
Бүкіл халықтың саны | |
---|---|
180 000 | |
Ең көп таралған аймақтар | |
Габон |
130 000 |
Конго Республикасы |
50 000 |
Тілдері | |
Діні | |
дәстүрлі нанымдар, христиандық |
Тілі
өңдеуСира-пуну тілдерінде сөйлейді.[2]
Діні
өңдеуПунулардың көпшілігі дәстүрлі нанымдарды ұстанады, кейбіреулері христиандар.[3]
Кәсібі
өңдеуДәстүрлі кәсіптері тропикалық қолмен атқарылатын егіншілік (маниок, ямс, тәтті картоп, таро, жержаңғақ, май пальмасы, банан, көкөніс, цитрустық жемістер, кейбір аудандарда күріш), балық аулау. Көркемдік қолөнер дамыған - ағаштан ою (мүсін, бетперде, музыкалық аспаптар, тұрмыстық бұйымдар), кілемше тоқу, керамика. Ер адамдардың бір бөлігі ағаш кесу мен какао, кола, кофе плантацияларында маусымдық жұмыстарда істейді.[4]
Әр ауылда ғұрыптық маскалар жасайтын шеберлер бар (мукудж). Оларды бишілер киіп, жаңа бала туылғаннан кейін немесе жерлеу кезінде күрделі қимылдар мен акробатикалық іс-әрекеттерді орындайды.[5]
Өмір салты
өңдеуҚоғамдық қатынастарда рулық құрылымдар өз маңызын сақтайды. Негізгі әлеуметтік бірлік – көршілес немесе рулық қауым. Туыстық есеп патрилинейлік. Неке патрилокальды.
Елді мекендері жолдардың немесе өзендердің бойында орналасқан шағын ауылдардан тұрады. Тұрғын үйлері жоспары бойынша төртбұрышты, қабырғалары бұтақтардан және қамыстан өрілген, төбелері биік, пальма жапырақтары мен шөптен жасалған.
Киімдері - мақта матадан тігілген киімдер.
Дәстүрлі тағамдары - шелпек, шикі және қуырылған банан және басқа да көкөністер мен жемістер, өзен жағасында - балық.[6]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Энциклопедический справочник «Африка» https://africa.academic.ru/2584/%D0%BF%D1%83%D0%BD%D1%83
- ↑ Пуну https://sv-barrisol.ru/stati/7590-punu-narod.html
- ↑ "Энциклопедическом справочнике "Африка" https://slovaronline.com/browse/f3914693-2e3f-326c-909b-4c4c122754e7/%D0%BF%D1%83%D0%BD%D1%83
- ↑ Народы и культуры Пуну https://travel-journal.ru/ethno/43/1187/(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ Экзотическая красота: маски мукудж африканского народа пуну https://violity.com/ua/publication/1981-ekzoticheskaya-krasota-maski-mukudzh-afrikanskogo-naroda-punu
- ↑ народы мира / Пуну http://www.etnolog.ru/people.php?id=PUNU