Респиратор (лат. respіro — дем алу) — адамның тыныс алу мүшелерін шаң мен зиянды заттардан қорғайтын бір кісілік тұмшалағыш; жеке пайдалануға арналған, екі бөліктен: бетжапқыш және сүзгіден кұралған шаңнан қорғауға арналған аспап.[1]

Ауада оттек мөлшері жеткіліксіз болған кезде (16%-дан аз), сондай-ақ зиянды қоспалар көп болғанда оқшаулауыш респиратор (шлангалы не оттекті) пайдаланылады. Сүзгілеуіш респиратор жеңіл әрі шағындау болғанымен, ауаның ластану дәрежесі жоғары болған кезде, ол оқшаулауыш респираторға қарағанда сенімсіздеу болады. Респиратордың радиоактивті тозаңдардан қорғайтын сүзгісі әр түрлі талшықты материалдардан (киіз, мақта, жасанды және синтет. талшықтардан жасалған маталар, т.б.) дайындалады. Өндірістік және лаб. жағдайда респиратордың респираторлық таңғыш (ШБ-1) деп аталатын қарапайым түрі жиі пайдаланылады. Ол дәкенің қос қабатының арасына салынған сүзгілік мата түрінде болады. Мұндай респиратордың қорғағыштық қабілеті жоғары әрі салмағы өте аз (10 г-дай) болып келеді. Радиоактивті тозаңдардан қорғану үшін респиратордың көптеген түрі қолданылады.

Дереккөздер өңдеу

  1. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Механика / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар : «ЭКО»ҒӨФ. 2007.-29 1 б. ISBN 9965-08-234-0