Ричард Кромвель

ағылшын саясаткері, Оливер Кромвельдің ұлы


Ричард Кромвель (ағылш. Richard Cromwell; 1659 жылдан Сынған Дик[K 1] (ағылш. Tumbledown Dick); лақап атымен белгілі болған; 4 қазан 1626(16261004)[2][3][4], Хантингдон, Кембриджшир, Англия12 шілде 1712[2][3][4], Хартфордшир, Англия, Ұлыбритания) — ағылшын мемлекеттік және саяси қайраткері, Англия, Шотландия және Ирландияның екінші лорд-протекторы (1658—1659). Ағылшын революциясының көшбасшы Оливер Кромвельдің үшінші ұлы.

Ричард Кромвель
ағылш. Richard Cromwell
Ричард Кромвель
ағылш. Richard Cromwell
Лауазымы
Ту
Ту
Англия, Шотландия және Ирландияның лорд-протекторы
Ту
Ту
Ізашары Оливер Кромвель
Ізбасары лауазым жойылған;
Карл II (Англия королі ретінде)
Өмірбаяны
Азаматтығы Англия Англия
Ағылшын Республикасы
Ұлыбритания Ұлыбритания
Діні пуританизм
Дүниеге келуі 4 қазан 1626 (1626-10-04)
Хантингдон, Англия, Ұлыбритания
Қайтыс болуы 12 шілде 1712 (1712-07-12) (85 жас)
Англия, Ұлыбритания
Әкесі Оливер Кромвель[1]
Анасы Элизабет Буршье
Жұбайы Дороти Мэйджор
Жұмыс істеген орны Уайтхолл
Richard Cromwell Ортаққорда

Ерте өмірі және отбасы өңдеу

Кромвель 1626 жылы 4 қазанда Хантингдонда Оливер Кромвель мен оның әйелі Элизабеттің үшінші ұлы болып дүниеге келген[5]. Ричардтың балалық шағы туралы аз мәлімет бар. Ол және оның үш ағасы Эссекстегі Фельстед мектебінде анасының үйіне жақын жерде білім алған. Оның университетке барғаны туралы деректер жоқ[5]. 1647 жылы мамырда ол Линкольс-Инн заң қоғамының мүшесі болды, бірақ кейіннен адвокатураға шақырылмады. Оның орнына, 1647 жылы Кромвель Жаңа үлгі армиясына Филипп Сидней (ағыл.) құтқару қызметінің капитаны ретінде қосылды[6]. Ол 1640 жылдардың соңында Томас Фэрфакстың (ағылш. Thomas Fairfax) «құтқару отрядында» капитан қызметін атқарған болуы мүмкін, бірақ дәлелдер қарама-қайшы.

1649 жылы Ричард Кромвель Гемпширден келген дворян Ричард Мэйжордың қызы Дороти Мэйджорға (ағылш. Dorothy Maijor) үйленді[7]. Әйелімен бірге ол кейінірек Хурслидегі негізгі мүлікке көшті. 1650 жылдары олардың тоғыз баласы болды: бесеуі кәмелеттік жасқа дейін аман қалды[8].

Саяси қызметі өңдеу

 
Оливер Кромвельдің қайтыс болғанын және Ричард Кромвеллдің лорд-протектор ретінде мұрагер болуын жариялайтын мәлімдеме. 1658 жылы Шотландияда басылған.

1658 жылы 3 қыркүйекте Оливер Кромвель қайтыс болғаннан кейін Ричард Англия, Шотландия және Ирландияның лорд-протекторы қызметін атқарды. 1659 жылы Үшінші Парламент шақырылды[9].

Әскерлер арасында беделі жоқ, мүмкін, тіпті жеткілікті білімі де жоқ, бала кезінен ауыл өмірін қаланың күйбеңінен артық көретін ол депутаттар арасында да, Лондон қоғамынан да кең қолдау таппады[10]. Қаржы дағдарысы жағдайында тұрақты үкімет құра алмаған соң, ол шақырған парламент жойылып, қызметіне кіріскеннен сегіз айдан кейін 1659 жылы 25 мамырда отставкаға кетуге мәжбүр болды[11].

Әдебиет өңдеу

Дереккөздер өңдеу

Түсініктемелер
  1. Билік қолынан кеткен кезде Р. Кромвеллге Сынған Дик лақап аты берілді. Бұл дерде Дик — Ричард (Richard) атының қысқартылған түрі.
Деректер
  1. Kindred Britain
  2. a b Richard Cromwell // Encyclopædia Britannica  (ағыл.)
  3. a b Richard Cromwell // The Peerage  (ағыл.)
  4. a b Richard Cromwell // Брокгауз Энциклопедиясы  (нем.) / Hrsg.: Wissen Media Verlag (нем.)
  5. a b Waylen & Cromwell 1897, p. 28
  6. Oliver Cromwell: New Perspectives / Patrick Little — Palgrave Macmillan, 2008. — P. 248. — ISBN 978-1137018854.
  7. Waylen & Cromwell 1897, p. 37
  8. Waylen & Cromwell 1897, pp. 37–40
  9. David Plant The Third Protectorate Parliament. http://www.british-civil-wars.co.uk+(23 сәуір 2007).(қолжетпейтін сілтеме)
  10. Ричард Кромвель: Политик, не оправдавший надежд..(қолжетпейтін сілтеме)
  11. Smith, Henry (1620—1668?)(DNB00). Dictionary of National Biography, 1885—1900, Volume 53. Smith, Henry (1620—1668?) by Bertha PorterHenry Smith (1620—1668).

Сыртқы сілтемелер өңдеу

Ортаққорда бұған қатысты медиа санаты бар: Richard Cromwell