Самия Сулуху
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
| Өтініш, мақала атауын өзгертпеңіздер. |
Самия Сулуху Хасан (суах. Samia Suluhu Hassan; 1960 жылы 27 қаңтарда туған) — Танзанияның 6-шы және қазіргі президенті. Чам Ча Мапиндузи партиясының танзаниялық саясаткері. Ол 2015 жылғы президент Джон Магуфулидің жанындағы жалпы сайлаудан кейін Танзания тарихында вице-президент қызметін атқарған алғашқы әйел болды.[1]
| Самия Сулуху Samia Suluhu | ||||
 Сулуху 2017 жылы мамыр айында | ||||
| Лауазымы | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| 19 наурыз 2021 — | ||||
| Ізашары | Джон Магуфули | |||
| ||||
| Президент | Джон Магуфули | |||
| Ізашары | Мұхаммед Гариб Билал | |||
| Өмірбаяны | ||||
| Партиясы | Чама Ча Мапиндузи | |||
| Білімі | Манчестер университеті Мзумбе университеті | |||
| Діні | ислам | |||
| Дүниеге келуі | 27 қаңтар 1960 (64 жас) Занзибар сұлтанаты | |||
| Жұбайы | Хафид Амир | |||
| Балалары | 4 бала | |||
| Самия Сулуху Ортаққорда | ||||
өңдеу  |
||||
2010-2015 жылдар аралығында Парламент депутаты және 2010 жылдан бастап вице-президенттің одақ мәселелері жөніндегі кабинетінде мемлекеттік министр болды. Бұған дейін ол президент Амани Каруманың әкімшілігіндегі Занзибардың жартылай автономды аймағында министр қызметін атқарды. 2014 жылы құрылтай жиналысы төрағасының орынбасары болып сайланып, оған еліміздің жаңа конституциясының жобасын дайындау тапсырылды.
2021 жылы 19 наурызда ант беріп, Танзания президенті атанды. Осылайша ол Танзания тарихындағы тұңғыш әйел президенті болды.[2][3]
Ерте жылдары өңдеу
Самия Хасан Сулуху Занзибар сұлтанатында дүниеге келген. Оқуды аяқтағаннан кейін 1977 жылы жоспарлау және даму министрлігіне қызметкер болып жұмысқа қабылданды. 1986 жылы менеджментті дамыту институтын (қазіргі Мзумбе университеті) мемлекеттік басқару саласындағы дипломмен бітірді.
Содан кейін Самия Дүниежүзілік азық-түлік бағдарламасы қаржыландыратын жобада жұмыс істеді. 1992-1994 жылдар аралығында ол Манчестер Университетінде оқып, экономика магистрі дәрежесін алды. 2015 жылы Сулуху Танзания ашық университеті мен Оңтүстік Нью-Гэмпшир университетінің бірлескен бағдарламасы арқылы экономикалық даму саласындағы магистр дәрежесін алды.
Саяси мансап өңдеу
Саясат жолы 2000 жылы басталды. Занзибар Өкілдер палатасына сайланды және Президент Амани Карумадан Министрлер портфелін алды, оның кеңсесіндегі жалғыз жоғары дәрежелі әйел болды. 2005 жылы қайта сайланғаннан кейін ол қайтадан министр болып тағайындалды, бірақ басқа лауазымға тағайындалды.
2010 жылы Макундучи округінен Ұлттық жиналысқа сайланды, 80% - дан астам дауыс алды[4]. Президент Джакая Киквете оны одақ істері жөніндегі министр етіп тағайындады[5].
2015 жылдың шілдесінде билеуші Социалистік Чама Ча Мапиндузи партиясынан президенттікке кандидат Джон Магуфули оны 2015 жылғы сайлауда өзінің серіктесі деп атады. Олардың тандемі президенттік сайлауда жеңіске жетті.
Танзания президенті Джон Магуфулидің COVID-19-дан 2021 жылдың 17 наурызында қайтыс болуына байланысты, Сулуху вице-президент ретінде 2021 жылдың 19 наурызында Президент ретінде ант берді[6]. Ол бұл қызметті Магуфулидің екінші бес жылдық мерзімінің соңына дейін атқарады. Ант бергеннен кейін Сулуху ресми түрде Танзанияның алтыншы президенті болды. Ол сондай-ақ бұл лауазымды елде атқарған алғашқы әйел саналады[7] және Африкадағы екі белсенді әйел мемлекет басшыларының бірі, Эфиопия Президенті Сахле-Ворк Зевде болды.
2021 жылдың қыркүйегінде Самия Сулуху 2025 жылы президенттікке үміткер екенін және жеңіске жеткен жағдайда елдің алғашқы сайланған әйел президенті болатындығын растады.
Жеке өмірі өңдеу
1978 жылы Сулуху бұрын ауылшаруашылығы маманы болып жұмыс істеген Хафид Амирге тұрмысқа шықты. Олардың төрт баласы бар[8]. Оның қызы Мвану Хафид Амир (1982 жылғы), ерлі-зайыптылардың екінші баласы, Занзибар Өкілдер палатасының мүшесі.
Дереккөздер өңдеу
- ↑ Member of Parliament CV. Parliament of Tanzania. Тексерілді, 19 ақпан 2013.
- ↑ Самия Хасан Сулуху Танзанияның президенті ретінде қызметке кірісіп кетті.
- ↑ В Танзании президентом впервые стала женщина (орыс.).
- ↑ Mwakyusa, Alvar. Tanzania: Samia Suluhu Hassan – a Tough Journey From Activism to Politics, AllAfrica (18 September 2014). Тексерілді 16 қарашаның 2016.
- ↑ Tanzania: History Made as Samia Picked Running Mate, AllAfrica (13 July 2015). Тексерілді 16 қарашаның 2016.
- ↑ Constitution of Tanzania. — «Where the office of President becomes vacant by reason of the death of the President, his resignation, loss of the electoral qualifications or inability to perform his functions due to physical infirmity, or failure to discharge the duties and functions of the office of President, then the Vice-President shall be sworn in and become the President for the unexpired period of the term of five years»
- ↑ Tanzania's Samia Suluhu takes presidential oath, Business Daily (19 March 2021).
- ↑ Mwakyusa, Alvar. Samia Suluhu Hassan: A tough journey from activism to politics (18 September 2014).
Сілтемелер өңдеу
- Professional Newsletter Production by Samia Suluhu et al., (PDF) 2005, OUT/NSHU.