Сан-Франциско
Сан-Франциско (ағылш. San Francisco, қысқаша: Frisco) — АҚШ-тың Калифорния штатындағы қала. Қала өз атауын әйгілі католик Ассизи Францискінен алған.
| Сан Франциско | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| Әкімшілігі | |||||
| Ел |  АҚШ | ||||
| Штат | Калифорния | ||||
| Мэр | Эд Ли | ||||
| Тарихы мен географиясы | |||||
| Координаттары | 37°46′00″ с. е. 122°26′00″ б. б. / 37.76667° с. е. 122.43333° б. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 37°46′00″ с. е. 122°26′00″ б. б. / 37.76667° с. е. 122.43333° б. б. (G) (O) (Я) | ||||
| Құрылған уақыты | 1776 | ||||
| Бұрынғы атаулары | Йерба-Буэна | ||||
| Қала статусы | 1850 | ||||
| Жер аумағы | 122 км² | ||||
| Орталығының биiктігі | 16 м м | ||||
| Уақыт белдеуі | UTC-8, жазда UTC-7 | ||||
| Тұрғындары | |||||
| Тұрғыны | 815 358 адам (2010) | ||||
| Тығыздығы | 6688 адам/ш.м. адам/км² | ||||
| Этнохороним | санфранцисколық | ||||
| Сандық идентификаторлары | |||||
| Телефон коды | +1 415 | ||||
| Пошта индекстері | 94101-94112, 94114-94147, 94150-94170, 94172, 94175, 94177 | ||||
| sfgov.org (ағыл.) | |||||
2010 жылы қала тұрғындар саны 815 358 болған. Бұл қала АҚШ-тағы тұрғындар саны бойынша 12-ші орын алып тұр. Жер аумағы — 600,6 шыршы шақырым, ал құрғақ жер аумағы 121,4 шаршы шақырым құрайды.
Қала Сан-Франциско түбегінде орналасқан.
1776 жылы испандар сол түбекте форт құрып, қаланың тарихын бастаған.
Сан-Франциско танымал туризм орталығы болып табылады. Ондағы ең әйгілі назар аударарлық орындар — Алтын қақпа көпірі, Алькатрас аралы және басқалары.
Отарлық кезге дейін Өңдеу
10 000-20 000 жыл бұрын Сан-Франциско түбегін үндістер мекендеген. Еуропалықтар келгенде, сол аймақта Олони (үндістер тілінде — "батыстағы халық") атты тайпаларын кездестірген. Олар сол түбекке біздің ғасырға дейін 8 000 жылы келген.
Отарлық кезі Өңдеу
Гаспар Де Портула бастаған Испан зерттеу тобы 1769 жылы 2 қараша күні Сан-Франциско шығанағына келіп, сол жерді Жаңа Испания аймағы деп жариялаған.
7 жыл өткесін сол жерге жаңа форт құрып, оны Әулие Франциск атауымен атаған.
1821 жылы жаңа тәуелсіз Мексика құрамына кірген.
1846 жылы қаланы келісім бойынша АҚШ-қа қайтарып, американ-мексикан соғысы аяқталды.
Алтын шығару Өңдеу
1848 жылы Калифорнияда алтын шығару басталып, соның нәтижесінде қала тұрғындар саны күрт өсті.
1906 жылғы жер сілкінісі Өңдеу
1906 жылы 18 сәуір күні қалада жер сілкінісі болып, ол қаланың 80 пайызын жайғарған. Ресми ақпарат бойынша қаза тапқандар саны 3000 адам болған.
Сан-Францисконың 300 000 тұрғыны үйсіз қалған.
Хиппи Өңдеу
1960 жылдарының соңында Сан Франсиско хиппи қозғалысының орталығы болды.
90 жылдар Өңдеу
Интернеттің дамуына байланысты көптеген кәсіпкерлер Сан-Франциско келіп, қаланың дамуына өз үлесін қосты.