Уикипедия

Сара Бернар

Сара Бернар (фр. Sarah Bernhardt; 22 қазан 1844, Париж — 26 наурыз 1923, сол жерде) — еврей текті француз актрисасы.

Сара Бернар
Sarah Bernhardt
1864 жылғы суреті
1864 жылғы суреті
Туған күні

22 қазан 1844 (1844-10-22)

Туған жері

Париж, Франция патшалығы

Қайтыс болған күні

26 наурыз 1923 (1923-03-26) (78 жас)

Қайтыс болған жері

Париж, Үшінші Француз республикасы

Азаматтығы

 Франция

Қызметі

актриса, сценарийші

Сара, портрет, 1890

Шығармашылық жолы өңдеу

XIX ғ. аяғы мен XX ғ. басындағы француз театрының ең танымал актрисасы Сара Бернар болды. Ол Париж консерваториясын бітіргеннен кейін 1862 жылы Расиннің "Авлидадағы Ифигения" трагедиясындағы Ифигения рөлімен алғаш рет "Комеди Франсез" театрының сахнасына шығады. Бірақ дебюті сәтсіз аяқталғандықтан, Сара Бернар театрдан кетуге мәжбүр болады. 1862—1972 жылдары Бернар "Жимназ", "Порт-Сен-Мартен" және "Одеон" театрларында жұмыс істеді. 1872 жылы ол "Комеди Франсезге" қайтып келіп, онда 1880 жылға дейін ойнайды. "Комеди Франсезді" екінші рет тастаған Сара Бернар өзінің театрын құруға тырысып, "Порт-Сен-Мартен", кейін "Ренессанс" театрларының басында тұрады. Тек 1898 жылы ол өз театрын — "Сара Бернар" театрын ашады. "Комеди Франсез" театрында Бернар Расин мен Вольтер трагедияларындағы кейіпкерлерді үлкен табыспен орындады. Сонымен қатар В. Гюгоның "Эрнани" драмасындағы донья Соль, "Рюи Блазда" ханшайым рөлдері де табыс әкелді. Бірақ "француз театрының бірінші актрисасы" деген атақты оған қазіргі заман тақырыбына жазылған репертуар әкелді.

Бернардың аса көрнекті рөлдерінің бірі А. Дюма баласының "Гул таққан келіншек" драмасындағы Маргарита Готье еді. Сонымен бірге Бернар ер адамдар рөлдерінде де сахнаға шыққан. Олар: Коппенің "Жолаушысындағы" Зането, Мюссенің "Лорензаччосындағы" Лорензаччо, Ростаның "Бүркіт балапанындағы" герцог Рейхштадтский, т.б. Бұлардың ішінде Гамлет рөлі де болды. Оның Гамлеті Шекспир бейнесін ашуда үлкен табысқа жетпегенімен, актрисаның "мәңгілік жастығын" және актерлік техниканы үздік меңгергендігін көрсетуге мүмкіндік берді. Сара Бернардың 53 жасында орындаған Гамлеті өте жас әрі әдемі, нәзік болып шықты. Актрисаның дарындылығы, шеберлігі әрі даңқы драматургтерді оған арнап пьеса жазуға ынталандырды.

90-жылдары Ростан Бернарға арнап хан қызы Мелиссинда ("Хан қызы Греза"), герцог Рейхштадтскийдің ("Бүркіт балапаны") рөлдерін жазды. Сардудың "Клеопатра", "Федра" сияқты пьесаларында Бернар антикалық және ортағасырлық ханшаларды замандас Париж әйелінің психологиялық мінезімен көрсеткен. Бұл қойылымдардың табысына костюм мен декорациялардың әдемілігі мен экзотикалық салтанаттылығы үлкен көмегін тигізді.

Фильмографиясы өңдеу

  • 1900 — Дуэль Гамлеттің жекпе-жегі / Le duel d'Hamlet — Гамлет
  • 1912 — Елизавета / Les Amours de la reine Élisabeth — Елизавета I
  • 1912 — Гүл таққан келіншек / La Dame aux camélias — Маргарита Готье
  • 1913 — Адриана Лекуврёр / Adrienne Lecouvreur — Адриана Лекуврёр
  • 1915 — Жанна Доре / Jeanne Doré — Жанна Доре
  • 1917 — Француз аналар / Mères françaises
  • 1923 — La voyante / La voyante

Театрдағы таңдаулы рөлдері өңдеу

 
1880 ж. басы, Гамлет рөлінде
 
Сара Бернар, 1890
 
  • 1862: Racine’s Iphigénie
  • 1862: Eugène Scribe’s Valérie
  • 1862: Molière’s Les Femmes Savantes
  • 1864: Eugène Marin Labiche & Deslandes, Un Mari qui Lance sa Femme
  • 1866: T & H Cognard’s La Biche aux Bois
  • 1866: Racine’s Phèdre (Aricie ролінде)
  • 1866: Pierre de Marivaux's Le Jeu de l'Amour et du Hasard (в роли Silvia)
  • 1867: Molière's Les Femmes Savantes (в роли Armande)
  • 1867: George Sand's Le Marquis de Villemer
  • 1867: Georges Sand’s «François le Champi» (Mariette ролінде)
  • 1868: Dumas père's Kean (в роли Anna Damby)
  • 1869: Coppée’s La Passant, (Zanetto ролінде)
  • 1870: George Sand’s L’Autre
  • 1871: Theuriet’s Jeanne-Marie
  • 1871: Coppée’s Fais ce que Dois
  • 1871: Foussier and Edmond La Baronne
  • 1872: Bouilhet’s Mademoiselle Aïssé
  • 1872: Hugo’s Ruy Blas (Doña Maria de Neubourg, Queen of Spain ролінде)
  • 1872: Dumas père Mademoiselle de Belle-Isle (Gabrielle ролінде)
  • 1872: Racine’s Britannicus (Junie ролінде)
  • 1872: Beaumarchais’s Le Mariage de Figaro
  • 1872: Sandeau’s Mademoiselle de la Seiglière
  • 1873: Feuillet’s Dalila (Princess Falconieri ролінде)
  • 1873: Ferrier’s Chez l'Avocat
  • 1873: Racine’s Andromaque
  • 1873: Racine’s Phèdre (Aricie ролінде)
  • 1873: Feuillet’s Le Sphinx']]'
  • 1874: Voltaire's Zaire
  • 1874: Racine’s Phèdre (Phèdre ролінде)
  • 1875: Bornier’s La Fille de Roland
    • Dumas fils' L'Étrangère (Mrs. Clarkson ролінде)
    • Parodi’s Rome Vaincue
  • 1877: Hugo’s Hernani (Doña Sol ролінде)
  • 1879: Racine’s Phèdre (Phèdre ролінде)
  • 1880: Émile Augier's L'Aventurière
  • 1880: Legouvé & Scribe’s Adrienne Lecouvreur
  • 1880: Meilhac & Halévy’s Froufrou
  • 1880: Dumas fils' La Dame aux Camélias (Maguerite ролінде)
  • 1882: Sardou’s Fédora
    • Sardou’s Théodora (Theodora, Empress of Byzantium ролінде)
  • 1887: Victorien Sardou's La Tosca
    • Dumas fils' La Princesse Georges
  • 1890: Sardou’s Cléopâtre, as Cleopatra
  • 1893: Lemaître’s Les Rois
  • 1894: Sardou’s Gismonda (pictured)
  • 1895: Molière’s Amphytrion
  • 1895: Magda(translation of Sudermann’s Heimat)
  • 1896: La Dame aux Camélias
  • 1896: Musset’s Lorenzaccio (Lorenzino de' Medici ролінде)
  • 1897: Sardou’s Spiritisme
  • 1897: Rostand’s La Samaritaine
  • 1897: Octave Mirbeau's Les Mauvais bergers
  • 1898: Catulle Mendès Medée
  • 1898: La Dame aux Camélias (Marguerite Gautier ролінде)
    • Barbier’s Jeanne d'Arc (в роли Joan of Arc)
    • Morand & Sylvestre’s Izéïl (Izéïl ролінде)
    • Shakespeare’s King Lear (Cordelia ролінде)
  • 1899: Shakespeare’s Hamlet (Hamlet ролінде)
    • Shakespeare’s Antony and Cleopatra (Cleopatra ролінде)
    • Shakespeare’s Macbeth (Lady Macbeth ролінде)
    • Richepin’s Pierrot Assassin (Pierrot ролінде)
  • 1900: Rostand’s L'Aiglon (L’Aiglon ролінде)
  • 1903: Sardou’s La Sorcière
  • 1904: Maeterlinck’s Pelléas et Mélisande (Pelléas ролінде)
  • 1906: Ibsen’s The Lady From the Sea
  • 1906: Mendès' La Vierge d'Avila (Saint Theresa ролінде)
  • 1911: Moreau’s Les Amours de la reine Élisabeth (Queen Elizabeth ролінде)
  • 1913: Bernard’s Jeanne Doré (Jeanne Doré ролінде)

Жазбалар өңдеу

  • Phèdre (1902)
  • Le Lac (The Lake) (1902)
  • La Fiancée du Timbalier (1902)
  • Lucie (1902)
  • Le Lac (1903)
  • La Samaritaine (1903)
  • Les Vieux (The Old Ones) (1903)
  • Un Évangile (A Gospel) (1903)
  • Phèdre (1903)
  • La Mort d’Izéil (The Death of Izéil) (1903)
  • La Rêverie de Théroigne de Méricourt (The Dream of Théroigne de Méricourt) (1903)
  • Un Peu de Musique (A Little Music) (1903)
  • L’Aiglon (The Eaglet) (1910)
  • Phèdre (1910)
  • Les Buffons (The Buffoons) (1908)
  • La Samaritaine (1910)
  • L'Étoile dans la Nuit (The Star in the Night) (1918)
  • Prière pour nos Ennemis (A Prayer for our Enemies) (1918)

Галерея өңдеу

  •  
    Сара Бернар.
  •  
  •  
    Бас киіммен.
  •  
    Сиқыршы рөлінде.
  •  
    Жанна д'Арк рөлінде.
  •  
    Клеопатра рөлінде.
  •  
    Gismonda рөлінде.
  •  
    Бейресми портретке дайындалуда.
  •  
    Соңғы жылдары.
  •  
    Конде сарайында, Франция.

Шығармалар өңдеу

  • Ма double vie. Mémoires de Sarah Bernhardt, P., 1907;
  • L’art au théâtre, P., 1923

Әдебиеттер өңдеу

  • Seller G., Sarah Bernhardt, P., [s. a.];
  • Кугель А.Р. Театральные портреты — Ленинград: Искусство, 1967.
  • Brandon, Ruth. Being Divine: A Biography of Sarah Bernhardt. London: Mandarin, 1992.
  • Gold, Arthur and Robert Fitzdale. The Divine Sarah: A Life of Sarah Bernhardt. New York: Alfred A. Knopf, 1991.
  • Léturgie, Jean and Xavier Fauche: Sarah Bernhardt, Lucky Luke (49). Dupuis, 1982.
  • Lorcey, Jacques. Sarah Bernhardt, l’art et la vie, Paris : Éditions Séguier, 2005. 160 pages. Avec une préface d’Alain Feydeau. ISBN 2-84049-417-5.
  • Menefee, David W. Sarah Bernhardt in the Theater of Films and Sound Recordings. North Carolina: McFarland, 2003.
  • Menefee, David W. The First Female Stars: Women of the Silent Era. Connecticut: Praeger, 2004.
  • Ockmann, Carol and Kenneth E. Silver. Sarah Bernhardt: The Art of High Drama New York: Yale University Press, 2005
  • Skinner, Cornelia Otis. Madame Sarah. Paragon House, 1966.
  • Snel, Harmen. «The ancestry of Sarah Bernhardt; a myth unravelled», Amsterdam, Joods Historisch Museum, 2007, ISBN 978-90-802029-3-1
  • Gottlieb, Robert «Sarah: The Life of Sarah Bernhardt» New Haven, Yale University Press, 2010

Сыртқы сілтемелер өңдеу

Ортаққорда бұған қатысты медиа санаты бар: Сара Бернар
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Сара_Бернар&oldid=3102324» бетінен алынған