Саяси әділеттілік

Саяси әділеттілік - саясат объектілері мен субъектілері, институттар мен азаматтар, мемлекеттік аппарат пен түрғындар арасындағы үйлесімді қатынастар көрінісі. Саяси әділеттілік динамикасының әлеуметтік және саяси тәжірибеде анықталуы күрделі түсінік. Ол көптеген факторларға тәуелді: саяси үйым түріне, саяси мәдениеттің толысуына, саяси тәртіп, қоғамдық және саяси мүдделерді бөлуде және т.б.

Жалпы саяси бостандықтар мен демократияның дамуына байланысты әділеттілік шеңбері де кеңейе түсуде. Әділеттілік мазмүны нақты экономика мен саясаттың сипатына тәуелді. Мысалы, Еуропадағы классикалық феодалдық қоғам үшін сословиелік әділеттілік табиғи құбылыс ретінде қабылданғанына қарамастан, әділетсіздік ретінде қабылданды.

Ал дамыған өндірістік қоғамда әділеттілік қатынастар қоғамның барлық мүшелерінің заң алдындағы теңдігіне сүйенеді. Мінеки, осы тендік дамыған батыс демократиясында саяси әділеттілік негізін құрайды.

Әділеттілікті қалыптастырудың екінші мәдени-саяси жағы либерализм идеяларымен байланысты. Әділеттілікті қалыптастырудың бүл жолында оның негізі ретінде адамды қоғамның жоғары құндылығы ретінде тану жатады. Бүл үрдіс шеңберінде әділеттілік жеке түлғаға қол сүқпауға заңмен кепілдік беріледі.