Сванте Аррениус
Сванте Август Аррениус (19 ақпан 1859 ж. – 2 қазан 1927 ж.) - швед ғалымы, 1887 ж. электролиттік диссоциация туралы негізгі қағидаларды ұсынды. Оның химиядан, биологиядан, астрофизикадан жазылған 200-ге жуық енбегі бар. 1903 жылы швед физик-химигі Сванте Август Аррениуске химия бойынша Нобель сыйлығы берілді. Сыйлық ол негіздеген электролиттік диссоциация теориясының химияның дамуына зор үлес қосқандығын дәлелдеді. Аррениустің иондар теориясы электрохимияның негізін қалап, оған математикалық тәсілдерді қолдануға жол ашты. Патшалық швед ғылым академиясының мүшесі (1901 жылдан бастап), 1878 жылы Ужальск университетін бітірген. 1884-1885 жылдары Ужальск университетінде, 1886 жылы Ригалық политехникалық институтында В.Ф. Оствальд лабораториясында, 1888 жылы - Амстердам университетінде, Я.Х. Вант-Гоффтың лабораториясында жұмыс істеген. 1905-1927 жылдары Стокгольмде Нобель институтының директоры. Физикалық химияның негізін салушылардың бірі. Негізгі жұмыстары ерітінділер іліміне және химиялық реакциялардың кинетикасына арналған. Бірқатар жұмыстары космология мен астро-физика саласында. Көптеген ғылым академияларына және ғылыми қоғамдарға мүше болған. Санкт-Петербург ғылым академиясының шет мемлекеттік мүшесі болған (1903 ж.). КСРО-ның ҒА құрметті мүшесі (1926 жылдан бастап), 1903 жылы Нобель сыйлығының лауреаты.
| Svante Arrhenius | |
|---|---|
 | |
| Туған күні, жері |
ақпанның 19 Vik, Sweden |
| Қайтыс болған күні, жері |
1927 ж. қазанның 2 (68 жаста) Stockholm, Sweden |
| Ұлты | Swedish |
| Зерттеу салалары | Physics, chemistry |
| Интитуттары | Royal Institute of Technology |
| Alma mater |
Uppsala University Stockholm University |
| Докторлық жетекшісі | Per Teodor Cleve, Erik Edlund |
| Докторлық студенттері | Oskar Benjamin Klein |
| Еңбегі үшін әйгілі |
Arrhenius equation Theory of ionic dissociation Acid-base theory |
| Негізгі марапаттары |
Nobel Prize for Chemistry (1903) Franklin Medal (1920) |